آنچه که باید درباره تیامین ( ویتامین B1) بدانید!

تیامین که قبلا به عنوان ویتامین B1 به دنیای پزشکی معرفی گشته است، یکی از اولین ترکیبات شناخته شده بعنوان ویتامین است. مانند دیگر ویتامین های ب، تیامین محلوب در آب بوده و به تبدیل غذا به انرژی مورد نیاز بدن برای انجام فعالیت های گوناگون کمک های فراوانی می کند. تیامین ماده غذایی بسیار مهمی برای بدن به شمار می آید و تمامی بافت های بدن از جمله مغز به تیامین برای عملکرد بی نقص و کنش طبیعی نیاز دارند. بدن انسان به ماده مغذی تیامین برای تولید آدنوسین تری فوسفات (  adenosine triphosphate ) ، مولکولی که وظیفه انتقال انرژی در سلول ها را برعهده دارد، نیاز دارد.

تیامین در بسیاری از برهم کنش های شیمیایی که در بدن رخ می دهد، شامل سیستم عصبی و تحرک عضلات، جریان  برق رسان ها به داخل و خارج از سلسله اعصاب و سلول های عضلانی، هضم غذا و سوخت و ساز کربوهیدرات ها در بدن  شرکت می کند. مقادیر اندکی از تیامین یا ویتامین ب 1 در بدن ذخیره می گردد، بهمین علت کمبود آن در بدن به راحتی در طول 14 روز آشکار می شود. کمبود شدید تیامین در بدن منجر به اختلالات و عوارض جدی در ارتباط با سیستم عصبی، مغز، سیستم گوارشی، عضلات ، قلب و غیره می گردد. خوشبختانه، در کشورهای پیشرفته کمبود ویتامین ب 1 بسیار نامتداول است. در حالی که کمبود ویتامین ب 1 یا تیامین در افراد بزرگسال بسیار نادر است، اما بیماران الکلی، افرادی که از بیماری هایی، چون  التهاب مزمن بخش زيرين روده كوچك و تمام روده بزرگ و بی اشتهایی رنج می برند، بدن شان قادر به جذب مقادیر کافی ار ویتامین ب 1 نیست. افراد دیالیزی یا اشخاصی که قرص های پیشاب آور مصرف می کنند، اغلب با کمبود ماده مغذی تیامین مواجه هستند. افرادی که داروهای ديژاوكسين و فنیتون مصرف می کنند، باید مراقب کمبود ایم ماده مغذی در بدن خود باشند.

کمبود ویتامین ب 1 یا تیامین منجر به دو مشکل اساسی در بدن می گردد: بروز بیماری بری بری و  سندروم ورنیک کورساکوف. بیماری بری بری سیستم تنفسی، حرکات چشمان، عملکرد قلب و هشیاری فرد را تحت تاثیر خود قرار می دهد. از عوارض جانبی این بیماری، عدم تبدیل شدن غذا به انرژی است. سندروم ورنیک کورساکوف خود شامل دو اختلال کاملا متفاوت است. بیماری ورنیک سیستم عصبی و بینایی را تحت تاثیر قرار می دهد و سبب عدم هماهنگی عضلات بدن و اختلال در فرآیند یادگیری و ادراک می گردد. اگر بیماری ورنیک به موقع درمان نشود، منجر به بروز بیماری یا سندروم  کورساکوف می گردد که از عوارض ان می توان به اختلال حواس اشاره کرد. هر دو بیماری از طریق مصرف ماده مغذی تیامین یا به صورت مکمل های غذایی یا تزریق ویتامین ب1  به داخل عروق بدن درمان می شوند. متاسفانه، تیامین قابلیت درمان اختلال حواس یا فراموشی موقت ناشی از بروز سندروم کورساکوف را ندارد.

منابغ غذایی سرشار از تیامین ( ویتامین B1)  عبارتند از: گوشت گاو، مخمر آبجو، حبوبات ( حبوبات: لوبیا، عدس، شیر، آجیل، جو، پرتقال، گوشت خوک، برنج و گندم. در کشورهای صنعتی، مواد غذایی که از برنج سفید یا آرد سفید تهیه می شوند، اغلب سرشار از ویتامین ب 1 یا تیامین هستند.

از تیامین ( ویتامین B1) برای درمان بسیاری از اختلالات سوخت و سازی، ترک الکل، بیماری ایدز، بهبود سیستم ایمنی بدن، دردهای دیابتی، سالخوردگی، درمان بیماری های قلبی، زخم دهان، مشکلات گوارشی، مشکلات بینایی، درمان آب مروارید، استفاده میگردد.

اگرچه عوارض جانبی برای ماده مغذی تیامین در نظر گرفته نشده است، اما مصرف برخی مواد غذایی از جذب تیامین توسط بدن جلوگیری کرده و همین عامل سبب مکبود ویتامین ب 1 در بدن انسان می گردد. مصرف زیاد چای و قهوه  سبب کمبود ویتامین ب 1 می گردد. جویدن برگ چای یا مصرف ماهی خام و صدف نیز سبب عدم جذب کافی ماده مغذی تیامین می گردد.

در افراد بزرگسالی که سطح ماده مغذی تیامین کم است، مصرف 5 تا 30 میلی گرم تیامین در روز و برای یک ماه توصیه شده است. برای افرادی که از کمبود شدید تیامین رنج می برند، مصرف روزانه 300 میلی گرم توصیه شده است.

منبع:

http://www.mayoclinic.org/drugs

نگارنده: حدیث بختیاری

[divider]

کلینیک فوق تخصصی پوست و زیبایی آلومینا