داروی اندانسترون و آنچه باید در این باره بدانید

از داروی اُندانسترون (Ondansetron) به تنهایی یا در کنار سایر داروهای دیگر جهت پیشگیری از بروز تهوع و استفراغ ناشی از مصرف داروهای سرطانی (شیمی درمانی) و پرتو درمانی استفاده می شود. این دارو همچنین جهت پیشگیری از بروز تهوع و استفراغ پس از عمل جراحی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. اندانسترون با مسدود کردن یک ماده طبیعی در بدن به نام سروتونین که سبب استفراغ می شود، عمل می کند.

نحوه مصرف قرص اندانسترون

پیش از شروع مصرف این دارو، اطلاعات مندرج در برگه دارو را مطالعه کرده و چنانچه سوالی دارید، آن را با پزشک یا داروساز خود مطرح سازید.

این دارو بر روی زبان حل می شود. این بدان معناست که همانند سایر شکل های قرص، جهت جویدن یا بلعیدن مناسب نیست.

قبل از استفاده از این دارو، دست های خود را خشک کنید. این دارو ممکن است در یک بطری یا یک بسته بندی ضد باکتری باشد. قرص را توسط فویل روی بسته فشار ندهید. بلافاصله پس از خارج ساختن قرص، آن را روی زبان بگذارید. اجازه دهید قرص به طور کامل حل شود، سپس آن را با بزاق دهان تان ببلعید. لازم نیست این دارو را با آب مصرف کنید. این کار ممکن است موجب بروز سردرد شود.

برای جلوگیری از تهوع ناشی از شیمی درمانی، به طور معمول این دارو را 30 دقیقه قبل از شروع درمان مصرف کنید. برای جلوگیری از تهوع ناشی از پرتو درمانی، این دارو را 1 تا 2 ساعت قبل از شروع درمان خود مصرف کنید. برای جلوگیری از تهوع پس از جراحی، اندانسترون را 1 ساعت قبل از شروع عمل جراحی میل کنید. این دارو را می توان همراه با غذا یا بدون آن مصرف کنید. با این حال، ممکن است پزشک تان قبل از شیمی درمانی، پرتو درمانی یا جراحی توصیه کند این دارو را مصرف نکنید.

این دارو را به میزانی که پزشک تان تعیین کرده است، مصرف کنید. ممکن است لازم باشد اندانسترون را تا 3 بار در روز به مدت 1 تا 2 روز پس از پایان شیمی درمانی یا پرتو درمانی مصرف کنید.

جهت بهره مندی هر چه بیشتر از مزایای اندانسترون باید آن ها را به طور مرتب استفاده کنید. برای کمک به یاد آوری زمان مصرف این دارو، هر روز آن را در زمان معینی مصرف کنید.

میزان مصرف براساس وضعیت پزشکی، وزن و پاسخ به درمان تعیین می گردد.

در بیماران مبتلا به مشکلات کبدی شدید، حداکثر میزان مصرف 8 میلی گرم در طی 24 ساعت است. این دارو را به طور دقیق و طبق دستور پزشک مصرف کنید. از مصرف بیش از حد یا طولانی مدت این دارو پرهیز کنید و چنانچه سوالی دارید، آن را با پزشک یا داروساز خود مطرح سازید.

عوارض جانبی قرص اندانسترون

لازم است بخش موارد احتیاطی را به دقت مطالعه کنید.

سردرد، سرگیجه، سبکی سر، خواب آلودگی یا یبوست در طول مصرف این دارو ممکن است رخ دهد. اگر هر یک از این اثرات همچنان ادامه داشت یا بدتر شد، به سرعت به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.

به یاد داشته باشید که پزشک این گونه صلاح دیده که مزایای مصرف این دارو بر عوارض جانبی آن مقدم تر است. بسیاری از افرادی که این دارو را مصرف کرده اند، عوارض جانبی جدی گزارش نداده اند.

در صورت بروز عوارض جانبی جدی، از جمله: درد معده، اسپاسم یا گرفتگی عضلات، تغییرات بینایی (مانند از دست دادن موقت بینایی یا دوبینی) موارد را به پزشک خود اطلاع دهید.

اگر عوارض جانبی بسیار جدی دارید، از جمله: سرگیجه شدید، غش کردن، درد قفسه سینه، ضربان قلب سریع یا نا منظم، فورا به فوریت های پزشکی مراجعه کنید.

این دارو ممکن است میزان سروتونین را افزایش دهد و به ندرت یک بیماری بسیار جدی به نام سندرم سروتونین (یا سمیت سروتونین) ایجاد می کند. چنانچه داروهایی مصرف کنید که سروتونین را افزایش می دهند، این خطر افزایش می یابد. بنابراین به پزشک یا داروساز خود فهرست تمام داروهایی را که مصرف می کنید، اطلاع دهید. اگر برخی از این علائم را تجربه کردید، سریعا به دنبال فوریت های پزشکی باشید: ضربان قلب سریع، توهم، از دست دادن تعادل، سرگیجه شدید، تهوع، استفراغ یا اسهال، پرش ماهیچه ها، تب غیر معمول، آشفتگی یا بیقراری.

احتمال بروز واکنش های آلرژیک به این دارو بسیار کم است، اما در صورت بروز باید حتما به دنبال فوریت های پزشکی باشید. علائم واکنش های آلرژیک عبارتند از: خارش، بثورات پوستی، تورم (به ویژه بر روی صورت، زبان یا گلو)، سرگیجه شدید، تنفس سخت و مشکل شدید.

در اینجا فهرست کاملی از عوارض جانبی احتمالی استفاده از قرص اندانسترون عنوان نشده است. در صورتی که متوجه علائمی دیگری شدید که در این مطلب قید نشده، آن را نیز با داروساز یا پزشک خود در میان بگذارید.

موارد احتیاطی

در صورتی که حساسیت دارویی دارید، یا به سایر داروهای ضد تهوع مسدود کننده سروتونین آلرژی دارید، موضوع را با داروساز یا پزشک مربوطه در میان بگذارید. این دارو ممکن است حاوی ترکیبات غیر فعالی باشد که در شما ایجاد حساسیت یا سایر مشکلات کند. در این خصوص می توانید با یک پرشک داروساز مشورت کنید.

قبل از مصرف این دارو، همه سوابق پزشکی تان را به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید؛ به ویژه: ضربان قلب نامنظم، بیماری کبد، مشکلات معده یا روده (مانند جراحی اخیر شکم، ایلئوس، تورم).

اندانسترون ممکن است منجر به یک بیماری شود که بر ریتم قلب تأثیر می گذارد. به ندرت QT ممکن است به طور جدی (به ندرت کشنده) سبب ایجاد ضربان قلب سریع یا نامنظم و سایر علائم (مانند سرگیجه شدید، غش) شود که مستلزم مراقبت های پزشکی هستند.

چنانچه دارای شرایط خاص پزشکی هستید یا داروهای دیگری مصرف کنید که ممکن است باعث طولانی شدن QT شود، خطر داشتن QT طول مدت ممکن است افزایش یابد. قبل از استفاده از اندانسترون، تمام داروهایی را که مصرف می کنید و این موارد را به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید: برخی مشکلات قلبی (نارسایی قلبی، ضربان قلب آرام، طولانی شدن مدت QT در EKG)، سابقه خانوادگی مشکلات قلبی خاص (QT طولانی مدت در EKG، مرگ ناگهانی قلبی).

کمبود پتاسیم یا منیزیم در خون نیز ممکن است خطر ابتلا به QT را افزایش دهد. در صورت استفاده از داروهای خاص (مانند دیورتیک ها یا قرص های آب) یا اگر شرایطی از قبیل تعریق شدید، اسهال یا استفراغ دارید، این خطر ممکن است افزایش یابد. با پزشک خود در خصوص مصرف اندانسترون با خیالی آسوده مشورت کنید.

اندانسترون ممکن است سبب ایجاد خواب آلودگی در شما گردد. مصرف الکل یا ماری جوانا می تواند به خواب آلودگی تان بیفزاید. در طول مصرف این دارو از رانندگی یا کار با ماشین آلات سنگین اجتناب کنید. از مصرف نوشیدنی های الکلی خودداری کنید.

برای به حداقل رساندن سرگیجه و سبکی سر، هنگام برخاستن از موقعیت نشسته یا خوابیده، به آرامی بلند شوید.

این دارو ممکن است حاوی آسپارتام باشند. چنانچه به فنیل کتونوری (یک نقص متابولیکی مادرزادی نادر) یا هر بیماری دیگری مبتلا هستید که نیاز به محدود کردن یا اجتناب از مصرف آسپارتام (یا فنیل آلانین) در رژیم غذایی تان را دارد، در مورد استفاده از این دارو با آسودگی خیال، از پزشک یا داروساز خود مشورت بگیرید.

سالمندان ممکن است حساسیت بیشتری نسبت به عوارض جانبی این دارو، به ویژه مشکل طولانی شدن مدت QT داشته باشند.

مصرف این دارو در دوران بارداری به هیچ وجه توصیه نمی شود. زیرا ممکن است به جنین آسیب وارد سازد. چنانچه باردار هستید یا تصور می کنید باردار شده اید با پزشک تان مشورت کنید.

از آن جایی که ممکن است استفاده از اندانسترون در دوران شیردهی سبب انتقال دارو به شیرتان شود نیز قبل از مصرف آن با پزشک تان مشورت کنید.

تداخلات دارویی

لازم است بخش موارد احتیاطی را به دقت مطالعه کنید.

مداخلات دارویی بر روی عملکرد داروی مصرفی تان تاثیر گذاشته و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش می دهند. این مورد شامل تمام تداخلات دارویی احتمالی نیست و فهرستی از تمامی داروهایی که استفاده می کنید را شامل می شود (از جمله داروهای تجویزی، غیر تجویزی و محصولات گیاهی) که باید آن را با پزشک و داروساز خود به اشتراک بگذارید. از شروع، متوقف کردن و یا تغییر دوز داروها بدون تایید پزشک تان خودداری کنید.

تحقیق و ترجمه: مینو زرفش

منبع خارجی برای مطالعه بیشتر:

[button color=”red” size=”small” link=”https://www.webmd.com/drugs/2/drug-16910-8296/ondansetron-oral/ondansetron-disintegrating-tablet-oral/details” ]لینک مرجع[/button]