داروی پرومتازین و ناگفته های مهمی درباره آن

لازم است به بخش هشدارهای دارویی نیز مراجعه کنید.

پرومتازین جهت پیشگیری و درمان تهوع و استفراغ ناشی از وضعیت های خاص (مانند قبل یا بعد از جراحی، و بیماری حرکت) مورد استفاده قرار می گیرد. از این دارو همچنین جهت درمان علائم آلرژی مانند بثورات پوستی، خارش، و آبریزش بینی استفاده می شود. این دارو ممکن است به شما کمک تا قبل یا بعد از جراحی احساس آرامش کنید و خواب بهتری داشته باشید. پرومتازین همچنین به بهتر عمل کردن برخی از داروهای مخدر مسکن (مانند مپریدین) کمک می کند. همچنین ممکن است برای مدت زمان کوتاهی در درمان آبریزش بینی ناشی از سرماخوردگی نیز استفاده شود.

پرومتازین، یک آنتی هیستامین است و عملکردش مسدود ساختن یک ماده طبیعی خاص به نام “هیستامین” است که طی یک واکنش آلرژیک در بدن ایجاد می شود. اثرات دیگر این دارو (مانند ضد تهوع، آرامش بخش، تسکین درد) ممکن است با تأثیر سایر مواد طبیعی (مانند استیل کولین) و با مستقیم عمل کردن بر روی بخش های خاص مغز حاصل شوند.

داروهای ضد سرفه و سرماخوردگی در کودکان زیر 6 سال بررسی نشده اند، از اینرو ایمنی و اثربخشی آن ها در این گروه سنی مشخص نمی باشد. بنابراین، از این دارو برای درمان علائم سرماخوردگی در کودکان زیر 6 سال استفاده نکنید، مگر این که به طور خاص توسط پزشک تجویز شود. برخی از داروها (مانند قرص یا کپسول های طولانی رهش) برای استفاده در کودکان زیر 12 سال توصیه نمی شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد استفاده از این دارو با خیالی آسوده، از پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.

داروهایی از قبیل پرومتازین، طول مدت سرماخوردگی را کوتاه یا آن را درمان نمی کنند. جهت کاهش خطر بروز عوارض جانبی، تمام دستور العمل های مربوط به میزان مصرف را به دقت دنبال کنید. سایر داروهای ضد سرفه و سرماخوردگی که ممکن است حاوی مواد مشابه یا همان مواد باشند (به بخش تداخلات دارویی نیز مراجعه کنید) را همزمان مصرف نکنید. با پزشک یا داروساز خود در خصوص سایر روش ها (از قبیل نوشیدن مایعات فراوان، استفاده از مرطوب کننده هوا یا سرم و اسپری نمکی) جهت از بین بردن سرفه و نشانه های سرماخوردگی مشورت کنید.

14 دلیل که تا کنون نمی دانستید مبنی بر اینکه چرا همیشه دچار سرماخوردگی می شوید؟!

نحوه مصرف پرومتازین

پیش از مصرف، اطلاعات دارویی مندرج در بسته دارو را مطالعه کرده و در صورتی که سوال یا ابهامی دارید از داروساز در خصوص این دارو اطلاعات کسب کنید.

این داروها را به صورت خوراکی، به همراه غذا یا بدون آن، طبق دستور پزشک، و معمولا 2 تا 4 بار در روز مصرف کنید. برای بیماری حرکت، دوز اول پرومتازین باید 30 تا 60 دقیقه قبل از شروع سفر مصرف شود. برای انواع آلرژی ها، این دارو را می توان یک بار در روز در هنگام خواب مصرف کنید تا مانع از خواب آلودگی در طول روز شود. جهت مصرف قبل از جراحی ممکن است شب قبل یا درست قبل از عمل جراحی پرومتازین به شما داده شود و همچنین ممکن است پس از مداوا نیز لازم به ادامه مصرف آن باشد.

اگر از شکل مایع این دارو استفاده می کنید، مقدار آن را با استفاده از ابزار خاص اندازه گیری یا قاشق به دقت اندازه گیری کنید. از قاشق خانگی استفاده نکنید زیرا ممکن است اندازه مناسبی نداشته باشد.

میزان مصرف این دارو بر اساس وضعیت پزشکی و پاسخ به درمان تعیین می گردد. در کودکان نیز میزان مصرف بر اساس وزن شان تعیین می شود. این دارو را بیش از حد  و بیشتر از مدت تجویز شده، استفاده نکنید.

در صورتی که وضعیت تان بهبود نیافت و یا بدتر شد، با پزشک خود مشورت کنید.

آنچه درباره موارد مصرف و عوارض جانبی اکسپکتورانت به شما گفته نشده است!

عوارض جانبی پرومتازین

ممکن است حین استفاده از این دارو، خواب آلودگی، سرگیجه، یبوست، تاری دید و یا خشکی دهان رخ دهد. اگر این اثرات ماندگار یا بدتر شوند، باید بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.

برای از بین بردن خشکی دهان، آب نبات (بدون قند) یا قلب یخ بمکید، آدامس (بدون قند) بجوید، آب بنوشید یا استفاده از بزاق جایگزین استفاده نمایید.

به یاد داشته باشید که پزشک این گونه صلاح دیده که مزایای مصرف این دارو بر عوارض جانبی آن مقدم تر است. بسیاری از افرادی که این دارو را مصرف کرده اند، عوارض جانبی جدی گزارش نداده اند.

در صورت بروز عوارض جانبی جدی، فورا  به پزشک مراجعه کنید، از جمله: غش، ضربان قلب آهسته، نوسانات روانی یا خلقی (مانند توهم، عصبانیت، تحریک پذیری، بی قراری، گیجی)، حرکات غیرمعمول یا غیر قابل کنترل (مانند زل زدن به بالا، پیچ خوردن گردن، حرکات غیر ارادی زبان)، تکان (لرزش)، مشکل ادرار، خونریزییا کبودی آسان، علائم عفونت (مانند تب، گلودرد مداوم)، درد شدید معده یا شکم، تهوع و استفراغ مداوم، زرد شدن چشم یا پوست.

در صورت بروز این عوارض جانبی بسیار جدی، به فوریت های پزشکی مراجعه کنید: تنفس آهسته یا کم عمق، تشنج

این دارو به ندرت می تواند منجربه بروز یک بیماری بسیار جدی به نام سندرم بدخیم نوروپاتیک شود. اگر علائم زیر را تجربه می کنید، فوریت های پزشکی دریافت کنید: انقباض، درد، حساس شدن به لمس یا ضعف عضلانی ، خستگی شدید، گیجی شدید، عرق کردن، ضربان قلب سریع یا نامنظم، ادرار تیره، علائم بیماری کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار).

احتمال بروز واکنش های آلرژیک به این دارو بسیار کم است، اما در صورت بروز باید حتما به دنبال فوریت های پزشکی باشید. علائم واکنش های آلرژیک عبارتند از: خارش، بثورات پوستی، تورم (به ویژه بر روی صورت، زبان یا گلو)، سرگیجه شدید، تنفس سخت و مشکل شدید.

در اینجا فهرست کاملی از عوارض جانبی احتمالی استفاده از پرومتازین عنوان نشده است. در صورتی که متوجه علائمی دیگری شدید که در این مطلب قید نشده، آن را نیز با داروساز یا پزشک خود در میان بگذارید.

موارد احتیاطی

لازم است به بخش هشدارهای دارویی نیز مراجعه کنید.

در صورتی که حساسیت دارویی دارید، پیش از مصرف پرومتازین، موضوع را با داروساز یا پزشک مربوطه در میان بگذارید. این دارو ممکن است حاوی ترکیبات غیر فعالی باشد که در شما ایجاد حساسیت یا سایر مشکلات کند. در این خصوص می توانید با یک پرشک داروساز مشورت کنید.

قبل از مصرف این دارو، همه سوابق پزشکی تان را به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید؛ به ویژه: مشکلات تنفسی (مانند آسم، بیماری مزمن انسداد ریه یا COPD، آپنه خواب)، مشکلات سیستم خون یا سیستم ایمنی (مانند کمبود مغز استخوان)، فشار بالای چشم (گلوکوم)، بیماری های قلبی (مانند ضربان قلب نامنظم)، فشار خون بالا، بیماری های کبد، اختلالات مغزی خاص (مانند سندرم بدخیم نورولپتیک، سندرم ری، تشنج)، مشکلات معده و روده (مانند انسداد و زخم) تیروئید بیش از حد فعال (پرکاری تیروئید)، مشکل ادرار کردن (به عنوان مثال، به دلیل بزرگ شدن پروستات).

پرومتازین ممکن است سبب ایجاد خواب آلودگی در شما گردد. مصرف الکل یا ماری جوانا می تواند به خواب آلودگی تان بیفزاید. در طول مصرف این دارو از رانندگی یا کار با ماشین آلات سنگین اجتناب کنید. از مصرف نوشیدنی های الکلی خودداری کنید. در صورتی که به مصرف ماری جوانا وابسته هستید، پزشک را مطلع سازید.

پیش از انجام هر گونه جراحی، جراح یا دندانپزشک خود را نسبت به مصرف پرومتازین آگاه سازید.

این دارو ممکن است شما را به خورشید حساس تر کند. زمان قرار گیری خود در مقابل نور خورشید را محدود سازید. از برنزه کردن در مقابل خورشید یا تخت های سولاریوم اجتناب کنید. از کرم های ضد آفتاب استفاده کنید و در هنگام خروج از منزل، لباس های محافظتی بپوشید. در صورتی که از آفتاب سوختگی، تاول یا قرمزی پوست دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.

این دارو ممکن است منجر به کاهش تعریق در شما شود و این امر به نوبه خود، احتمال گرمازدگی را افزایش می هد. از انجام اموری که ممکن است بدن تان را بیش از حد گرم کنند، مانند کار سخت یا ورزش در هوای گرم و یا استفاده از حمام داغ اجتناب کنید. هنگامی که هوا گرم است، مایعات زیادی بنوشید و لباس های نازک و خنک به تن کنید. اگر بیش از حد گرم تان شد، به سرعت به جای خنکی بروید و استراحت کنید. در صورتی که تب کردید و این تب کاهش نیافت، دچار نوسانات روانی یا خلقی، سردرد یا سرگیجه شدید از فوریت های پزشکی کمک بگیرید.

شربت های دارویی ممکن است حاوی قند و یا الکل باشند. اگر به دیابت، بیماری کبد یا هر شرایط دیگری مبتلا هستید که نیازمند محدود کردن یا اجتناب از مصرف این مواد در رژیم غذایی خود دارید توصیه می شود در مصرف این دارو با احتیاط عمل کنید. در خصوص استفاده از این دارو با خیالی آسوده، با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.

کودکان ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو حساس تر باشند، به خصوص تنگی نفس (به بخش هشدارها مراجعه کنید). این دارو به جای خواب آلودگی، اغلب موجب ایجاد هیجان در کودکان می شود. هنگام استفاده از این دارو در کودکان مبتلا به کم آبی، کودکانی که سابقه خانوادگی سندرم مرگ ناگهانی نوزادان (SIDS) دارند  و کودکانی که سخت از خواب بیدار می شوند، باید مراقب باشید.

سالمندان ممکن است به عوارض جانبی این دارو، به ویژه خواب آلودگی، گیجی، یبوست یا ادرار سخت، حساس باشند. خواب آلودگی و گیجی می تواند خطر زمین خوردن در آن ها را افزایش دهد.

در دوران بارداری باید این دارو را تنها در موارد خاص و در صورت تجویز پزشک مصرف نمایید. در خصوص مزایا و خطرات پرومتازین در دوران بارداری با پزشک تان مشورت کنید.

از آن جایی که ممکن است استفاده از پرومتازین در دوران شیردهی سبب انتقال دارو به شیرتان شود نیز قبل از مصرف آن با پزشک تان مشورت کنید.

تداخلات دارویی

تداخلات دارویی بر روی عملکرد داروی مصرفی تان تاثیر گذاشته و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش می دهند. این مورد شامل تمام تداخلات دارویی احتمالی نیست و فهرستی از تمامی داروهایی که استفاده می کنید را شامل می شود (از جمله داروهای تجویزی، غیر تجویزی و محصولات گیاهی) که باید آن را با پزشک و داروساز خود به اشتراک بگذارید. از شروع، متوقف کردن و یا تغییر دوز داروها بدون تایید پزشک تان خودداری کنید.

برای کمک به عملکرد بهتر پزشک یا داروساز، قبل از شروع درمان با این دارو حتما تمامی داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و داروهای گیاهی مصرفی خود را به اطلاع پزشک و داروساز خود برسانید. هنگام استفاده از این دارو، مصرف داروهای بدون نسخه و داروهای گیاهی را شروع، متوقف و یا تغییر ندهید.

این محصول می تواند نتایج تست های خاص آزمایشگاهی (مانند میزان اسیدهای خاص در ادرار) را تحت تاثیر قرار دهد. حتما پرسنل آزمایشگاهی و تمام پزشکان خود را نسبت به مصرف از این دارو مطلع سازید.

فهرستی از تمام داروهایی را که استفاده می کنید، تهیه کنید. جهت کاهش خطر بروز عوارض جدی دارو، این فهرست را در اختیار پزشک و داروساز خود قرار دهید.

تحقیق و ترجمه: مینو زرفش

منبع خارجی برای مطالعه بیشتر