آنچه که تاکنون پزشکان درباره داروی دوپامین به شما نگفته اند!

دوپامین که با نام تجاری اینتروپین نیز تجویز می شود، دارویی است که به طور متداول در درمان فشار خون بسیار پایین و در صورت در دسترس نبودن داروی اپی نفرین، جهت درمان ضربان قلب آهسته مورد استفاده قرار می گیرد.

در نوزادان تازه متولد شده، این دارو، یک درمان ترجیحی نسبت به سایر داروها در درمان فشار خون بسیار پایین به شمار می رود. در کودکان، اپی نفرین یا نوراپی نفرین معمولا ترجیح داده می شود، در حالی که در بزرگسالان، تجویز نوراپی نفرین در درمان فشار خون بسیار پایین مقدم تر است.

دوپامین، به صورت تزریق مداوم داخل وریدی یا داخل استخوانی ارائه می شود. اثرات دارو معمولا در عرض 5 دقیقه پس از تزریق اتفاق می افتد. سپس جهت اثر گذاری بیشتر به دوز دارو افزوده می شود.

عوارض جانبی شایع دوپامین شامل اختلال در عملکرد کلیه، ضربان قلب نامنظم، درد قفسه سینه، استفراغ، سردرد یا اضطراب می باشد. چنانچه این دارو به بافت نرم اطراف بافت ورید وارد شود، احتمال بروز مرگ وجود دارد. فنتولامین می تواند در کاهش این خطر موثر باشد. ایمنی تزریق دوپامین در دوران بارداری یا دوران شیردهی هنوز مشخص نشده است.

دوپامین در دوزهای کم، عمدتا موجب تحریک گیرنده های دوپامین و گیرنده های β1-adrenergic می شود در حالیکه در دوزهای بالا بر روی گیرنده های α-adrenergic عمل می کند.

دوپامین در سال 1910 توسط جورج برگر و جیمز اوانز در آزمایشگاهی در انگلستان سنتز شد. این دارو در لیست داروهای ضروری سازمان بهداشت جهانی قرار دارد که جزء داروهای موثر و ایمن مورد نیاز در دستگاه بهداشتی می باشند. در فیزیولوژی انسانی، دوپامین یک انتقال دهنده عصبی و همچنین یک هورمون به شمار می رود.

موارد مصرف آمپول دوپامین چیست؟

دوپامین برای بهبود وضعیت همودینامیک در بیماران مبتلا به سندرم شوک ناشی از موارد زیر تجویز می شود:

• حمله قلبی (انفارکتوس میوکارد)
• تروما
• جراحی قلب باز
• نارسایی کلیه
• نارسایی احتقانی قلب
• سایر علل سندرم شوک

این به آن معناست که دوپامین ممکن است بتواند جریان ادرار، فشار خون، و جریان خون به ارگان های حیاتی و عملکرد قلب در بیماران مبتلا به سندرم شوک را بهبود بخشد.

عوارض جانبی تزریق دوپامین چیست؟

عوارض جانبی شایع دوپامین عبارتند از:

• اختلال تنفس
• حالت تهوع
• استفراغ
• سردرد
• افزایش نیتروژن اوره خون

عوارض جانبی جدی دوپامین عبارتند از:

• ریتم غیر طبیعی قلب
• افزایش یا کاهش فشار خون
• افزایش فشار در چشم
• گانگرن (قانقاریا) در اندام ها

کدام یک از داروها یا مکمل ها با دوپامین ایجاد تداخل می کنند؟

• دوپامین در بیماران مبتلا به فئوکروموسیتوما و ضربان قلب و ریتم غیر طبیعی نباید استفاده شود.
• با توجه به افزایش خطر ابتلا به پرفشاری خون، دوپامین نباید به طور همزمان با داروهایی مانند سلگلین (الدپریل، زلاپار)، لینزولید (زایوکس) و مهارکننده های مونوآمین اکسیداز مانند فنلزین (ناردیل)، ایسوکاربکسازید (مارپلان) استفاده شود.
• دوپامین نباید با داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای (مانند آمیتریپتیلین) استفاده شود؛ زیرا موجب افزایش خطر ابتلا به فشار خون بالا و ضربان قلب و ریتم غیر طبیعی می شود.

آیا تزریق دوپامین در دوران بارداری یا شیردهی خطرناک است؟

• مطالعات کافی در خصوص دوپامین برای تعیین استفاده ایمن و موثر آن در زنان باردار انجام نشده است.
• هنوز مشخص نشده است که آیا دوپامین وارد شیر مادر می شود یا خیر. بنابراین بهتر است قبل از استفاده از آن در مادران شیرده احتیاط شود.

خلاصه مطلب

دوپامین هیدروکلراید (یا اینتروپین که تولید آن در ایالات متحده متوقف شده است) یک داروی تزریقی تجویزی جهت اصلاح وضعیت همودینامیک است که در افراد مبتلا به سندرم شوک ناشی از دلایل زیر مورد استفاده قرار می گیرد:

• تروما
• جراحی قلب باز
• نارسایی کلیه
• نارسایی احتقانی قلب
• سایر علل سندرم شوک

قبل از استفاده از این دارو، عوارض جانبی، تداخلات دارویی، میزان مصرف، و اطلاعات ایمنی دوران بارداری باید به دقت مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد.

تحقیق و ترجمه: مینو زرفش

منابع خارجی جهت مطالعه بیشتر:

www.medicinenet.com

wikipedia