پیشگیری از یبوست مزمن یا درمان هموروئید | بهترین دکتر هموروئید | هزینه عمل بواسیر

یبوست مزمن یعنی کار نکردن شکم که برای چندین هفته یا بیشتر ادامه می یابد و به ندرت برای کسی اتفاق می افتد.  یبوست به طور کلی عبارت است از داشتن کمتر از سه بار اجابت مزاج در طول هفته.  هر چند که بیشتر افراد ممکن است گاه گاهی به یبوست مبتلا شوند اما بسیاری از افراد وقتی به یبوست مزمن مبتلا می شوند با ناتوانی در انجام وظایف روزانه خود مواجه شوند.  یبوست مزمن ممكن است سبب زور زدن بیش از حد در هنگام اجابت مزاج بشود که در این صورت با علائم و نشانه های دیگر همراه خواهد بود.

درمان یبوست مزمن بستگی به علل زمینه ای آن دارد. هر چند که در برخی از موارد علت اصلی ابتلا به این مشکل هرگز پیدا نمی شود.

علائم و نشانه های یبوست مزمن

علائم و نشانه های یبوست مزمن عبارتند از :

• کمتر از سه بار اجابت مزاج در هفته ،
• داشتن مدفوع زیاد یا سفت ،
• زور زدن و فشار آوردن برای اینکه شکم کار کند ،
• احساس می کنید که یک انسداد در رکتوم شما وجود دارد که مانع از حرکات روده و اجابت مزاج می شود ،
• احساس می کنید مدفوع آنقدر سفت است به طوری که نمی توانید مدفوع را از رکتوم خود کاملاً خالی کنید ،
• نیاز به کمک به منظور خالی رکتوم ، از جمله استفاده از دست برای فشار آوردن بر شکم و  استفاده از انگشت برای بیرون کشیدن مدفوع از رکتوم.

اگر در طی سه ماه گذشته دو یا چند مورد از این علائم را  تجربه کرده اید ، به یبوست مزمن مبتلا هستید.

در صورتی که تغییرات غیر قابل توضیح و مداوم در عادات روده و دفع خود داشته باشید ، باید به پزشک معالج خود مراجعه کنید.

علل یبوست مزمن چیست؟

یبوست در اغلب موارد زمانی اتفاق می افتد که مواد زائد بدن یا مدفوع از طریق دستگاه گوارش خیلی به آرامی حرکت می کند یا نمی تواند به طور مؤثر و کامل از رکتوم خارج شود.  که در نتیجه ممکن است مدفوع سفت و خشک شود.  یبوست مزمن علل بسیاری دارد.  از جمله :

وجود انسداد در روده بزرگ یا راست روده

انسداد در روده بزرگ یا راست روده ممکن است باعث کند شدن یا جلوگیری از حرکت مدفوع شود. علل عبارتند از:

• شکاف مقعدی ،
• انسداد روده ،
• سرطان کولون ،
• تنگ شدن کولون (تنگی روده)
• سرطان های دیگر شکم که روی کولون فشار می آورند ،
• سرطان رکتوم ،
• تورم مقعد از طریق دیواره پشتی واژن (رکتوسل).

مشکلات عصب ها در اطراف روده بزرگ و راست روده

مشکلات عصبی می تواند بر روی اعصابی که باعث انقباض عضلات در روده بزرگ و راست روده می شود تا مدفوع را از روده خارج کنند اثر گذاشته و باعث یبوست بشود.  علل مشکلات عصبی روده بزرگ و رکتوم عبارتند از:

• نوروپاتی عصبی ،
• مولتیپل اسکلروزیس (ام اس) ،
• بیماری پارکینسون ،
• آسیب های نخاعی ،
• سکته مغزی ،

مشکلات عضلات درگیر در دفع مدفوع

مشکلات عضلات لگنی که در حرکت روده و عمل دفع درگیر هستند ممکن است باعث یبوست مزمن شود.  این مشکلات ممکن است شامل موارد زیر باشند :

• عدم توانایی در شل شدن عضلات لگنی برای انجام حرکت روده ای (anismus)،
• عضلات لگن به درستی شل و منقبض نمی شوند (dyssynergia) ،
• ضعیف بودن عضلات لگن.

بیماری هایی که بر هورمون های بدن تأثیر می گذارد

هورمون ها باعث می شود مایعات به اندازه کافی در بدن شما ذخیره شود.  بیماری ها و شرایطی که توازن هورمون ها را برهم می زنند ممکن است منجر به یبوست شوند. از جمله :

• بیماری دیابت ،
• فعالیت بیش از حد غده پاراتیروئید (hyperparathyroidism) ،
• بارداری ،
• کم کاری تیروئید (hypothyroidism) .

عوامل خطر برای ابتلا به یبوست مزمن

عواملي كه ممكن است خطر ابتلا به يبوست مزمن را افزايش دهند عبارتند از :

• بالا رفتن سن و بزرگسال بودن ،
• زن بودن ،
• کم آبی بدن ،
• خوردن یک رژیم غذایی با فیبر کم ،
• فعالیت بدنی کم یا نداشتن فعالیت فیزیکی ،
• مصرف برخی از داروها از جمله داروهای آرام بخش ، داروهای مخدر ، برخی داروهای ضد افسردگی یا داروهایی که برای کاهش فشار خون تجویز می شود ،
• ابتلا به بیماری های مربوط به سلامت روان مانند افسردگی یا اختلال خوردن.

عوارض جانبی یبوست مزمن

عوارض یبوست مزمن عبارتند از :

• متورم شدن رگ های مقعد (هموروئید). زور زدن و فشار آوردن در هنگام کار کردن شکم ممکن است موجب تورم در رگ های داخلی و اطراف مقعد بشود.
• ترک خوردن پوست در ناحیه مقعد (فیشر مقعدی). مدفوع بزرگ یا سخت می تواند پارگی های کوچکی در اطراف مقعد ایجاد کند.
• مدفوعی که نمی تواند از رکتوم خارج شود (گیر کردن مدفوع). یبوست مزمن ممکن است منجر به انباشت مدفوع و سفت شدن آن بشود که منجر به گیر کردن آن در روده ها می شود.
• بیرون زدگی روده از مقعد (پرولاپس رکتوم). زور زدن در هنگام اجابت مزاج می تواند باعث شود که مقدار کمی از رکتوم دچار کشش شده و از مقعد خارج شود.

جلوگیری از یبوست مزمن

موارد زیر می تواند به جلوگیری از یبوست مزمن کمک کند :

• رژیم غذایی شامل مقدار زیادی غذاهای با فیبر بالا از جمله حبوبات ، سبزیجات ، میوه ها ، غلات کامل و سبوس.
• مصرف کمتر از غذاهایی با مقادیر کم فیبر مانند غذاهای فرآوری شده و محصولات لبنی و گوشتی.
• نوشیدن مقدار زیاد مایعات در طول روز.
• تا جایی که می توانید فعالیت داشته باشید و سعی کنید به طور منظم ورزش کنید.
• سعی کنید استرس خود را مدیریت کنید
• هر زمان که نیاز دارید به توالت بروید و این کار را به تأخیر نیندازید.
• سعی کنید یک برنامه منظم برای اجابت مزاج داشته باشید. به ویژه پس از صرف غذا.
• اطمینان حاصل کنید که هنگامی که برای کودک خود غذاهای جامد را شروع می کنند مقدار زیادی فیبر را در رژیم غذایی او بگنجانید.

تشخیص یبوست مزمن

پزشکان علاوه بر معاینه عمومی و معاینه رکتال دیجیتال از تست ها و روش های زیر برای تشخیص یبوست مزمن استفاده می کنند و سعی می کنند علت را پیدا کنند :

• آزمایش خون.  پزشک با تجویز آزمایش خون به دنبال یک بیماری سیستمیک مانند کم کاری تیروئید خواهد بود.
• بررسی رکتوم و پایین آن ، سیگموئید ، کولون (sigmoidoscopy). ) . در این روش دکتر شما یک لوله انعطاف پذیر و دارای دوربین و نور را به داخل مقعد بیمار وارد می کند تا مجرای رکتوم و قسمت پایین روده او را بررسی کند.
• بررسی رکتوم و کل کولون (کولونوسکوپی). با این روش تشخیصی پزشک شما کل کولون را با یک لوله انعطاف پذیر و مجهز به دوربین بررسی می کند.
• ارزیابی عملکرد عضلانی اسفنکتر مقعد (منومتری انورکتال). در این روش ، دکتر شما یک لوله باریک و انعطاف پذیر را به داخل مقعد و راست روده وارد می کند و سپس یک بالون کوچک را در نوک لوله پر از هوا می کند.  سپس دستگاه از میان عضله اسفنکتر کشیده می شود. این روش به پزشک اجازه می دهد تا هماهنگی عضلات مورد استفاده برای حرکت روده ها را ارزیابی کند.
• بررسی سرعت عضلات اسفنکتر مقعد (آزمون خروج بالون). این آزمایش اغلب همراه با فشار سنجی انورکتال مورد استفاده قرار می گیرد و مقدار زمان لازم برای فشار آوردن برای خروج بالنی که پر از آب بوده و در راست روده بیمار قرار داده شده است را اندازه گیری می کند.
• بررسی چگونگی عبور مواد غذایی از طریق روده بزرگ (مطالعه ترانزیت کولون). در این روش ممکن است یک کپسول که حاوی مارکر رادیواکتیو یا یک دستگاه ضبط بی سیم را به بیمار بدهند تا آن را ببلعد. پروسه حرکت کپسول از طریق کولون بیمار طی چند روز ثبت می شود و در اشعه ایکس قابل مشاهده است.  در بعضی موارد ، شما می توانید غذای فعال رادیو اکتیو را بخورید و یک دوربین خاص پیشرفت آن را در دستگاه گوارش بیمار ثبت می کند (scintigraphy ). دکتر شما به دنبال نشانه هایی از اختلالات ماهیچه های روده و چگونگی حرکت غذا از طریق روده بزرگ بیمار خواهد بود.
• تصویر برداری با اشعه ایکس از راست روده در طی دفع (defecography ). در طی این روش ، پزشک یک خمیر نرم ساخته شده از باریم را به مقعد بیمار وارد می کند.  پس از آن بیمار باید باریم را به عنوان مدفوع دفع  کند.  باریم در اشعه ایکس نشان داده می شود و ممکن است پرولاپس یا مشکلات عملکرد عضلانی و مشکل در هماهنگی عضلانی را نشان دهد.
• دفکوگرافی MRI . در طی این روش ، مانند دفکوگرافی باریم ، پزشک ژل کنتراست را به راست روده وارد می کند.  سپس بیمار ژل را دفع می کند.  اسکنر MRI می تواند عملکرد عضلات دفع را تجسم و ارزیابی کند.  این آزمایش همچنین می تواند مشکلاتی را که باعث یبوست می شود از قبیل پرولاپس رکتوسل یا پرولاپس رکتوم را تشخیص دهد.

اگر سابقه  خانوادگی ابتلا به هموروئید دارید ، احتمال اینکه در آینده به هموروئید مبتلا شوید ، وجود دارد.   در این صورت مهم  است که به علائم این بیماری توجه داشته باشید و درمان را در مراحل اولیه را شروع کنید.

اگر علائم یک هموروئید داخلی بیرون زده را مشاهده کردید ، به دکتر مراجعه کنید.  حتی اگر مطمئن نیستید که این یک هموروئید است ، بهتر است در اولین فرصت به پزشک متخصص هموروئید مراجعه کنید.

محقق و مترجم : مینو شفیعی minoo shafie