سلولیت اولین بار در سال 1920 به عنوان یک ظاهر پوست ناپسند توضیح داده شد. در همان دهه سلولیت به عنوان یک بیماری هیپودرم با مشخصه نواحی متورم وافزایش میزان چربی نیز مطرح گردید. در دهه های بعد این بیماری تحت نام های دیگری چون Orange peel syndrome,Noduler Liposclerosis,Hail Damage,Cottage Cheese Skin نامیده می شد.
چاقی با سلولیت متفاوت است. چاقی عبارت است از افزایش وزن همراه باتجمع چربی (بیشتر در نواحی شکم)، بدون درد و ناصافی پوست در نواحی مختلف بدن که درهر دو جنس به صورت یکسان بروز می کند و با رعایت رژیم غذایی قابل درمان است، اما سلولیت آنژیوپاتی ناشی از آسیب مویرگها و سیستم وریدی گردش خون و لنف می باشد که این آسیب بافتی در زیر پوست حاصل شده و منجر به پاسخ غیر عادی فیبروبلاست ها (سلول های کلاژن ساز) گشته که نهایتاً باعث افزایش تجمع چربی در سلول های چربی دربعضی مناطق بدن(بعضاً بدون افزایش وزن) شده و به صورت جمع شدن چربی به شکل گلوله یا برجستگی های ریز در زیر پوست خود را نشان می دهد که بیشتر در زنان بروز می کند و تنها با رژیم گرفتن بهبود نمی یابد. در حقیقت، سلولیت علاوه برچربی شامل تجمعی از مواد زائد، مولکول های آب، مواد معدنی ویتامین ها است که از نظر ظاهری به صورت لبول تظاهر می یابد و حاوی تغییرات PH و دما در بافت است. سلولیت فرایند تغییر شکل بافت همبند است که به تدریج شروع شده و به فیبروز بدون التهاب ختم می شود. با تجمع چربی ها وبزرگ شدن حفرات در هیپودرم ( لایه زیرین پوست )، فشار برروی عروق لنفی ومویرگ های اطراف افزایش یافته و منجربه اختلال تخلیه لنفاوی و جریان خون در موضع می گردد تا جایی که در بعضی نقاط جریان خون و لنف قطع می شود. به دنبال آن، مواد زائد حاصل از متابولیسم در آنها افزایش یافته و ضمن تغییر شیمیایی محیط در دیواره های آنها رسوب می کنند.
همچنان منافذ جداره عروق گشاد شده وموجب تراوش آب، پلاسما و پروتئین ها به حفره های بینابینی و نهایتاً تورم موضع و غلیظ شدن فزاینده مایع میان بافتی می شوند. عوامل فوق با کاهش شدید متابولیسم و مبادلات حیاتی در موضع همراهند. بنابراین بافت های فیبروزه نیز پدیدار شده وگره های چربی را به طور کامل encapsulate می کنند. پدیده فوق باعث می شود که دسترسی بدن به بافت سلولیت غیر ممکن بوده و استفاده تنها از رژیم های لاغری و ورزش نیز در برداشت چربی از بافت سلولیت ناموفق باشند. فقدان خاصیت ارتجاعی طبیعی و تورم ناشی از تجمع چربی، آب و مواد زائد حالتی را به وجود می آورند که به ظاهر پوست پرتقالی شناخته می شود، به طوری که کشیدن، نیشگون گرفتن و صاف کردن چینها دردآور و غیر قابل تحمل می گردد. به طور خلاصه سلسله اتفاقات که باعث شکل گیری سلولیت میشود عبارتند از:
تجمع چربی در سلول های چربی – کاهش و توقف تخلیه لنفاوی وجریان خون مویرگی – افزایش مواد زائد وسمی حاصل از متابولیسم – کاهش متابولیسم وتبادلات حیاتی – افزایش تورم بافتی و فیبروزه شدن بافت همبند.
جشنواره تخفیف زیبایی و لیزر، دستگاه لیزر مدیواستار (اسکلپیون) 2024
مشاوره رایگان با پزشک، کلیه ایام هفته
به عبارتی دیگر سلولیت حاصل تغییرات بیوشیمیایی و متابولیک متعددی است که بر ماتریکس بینابینی یا بافت همبند تاثیر گذاشته و طی فرایندهای پاتولوژیک منجر به تبدیل ماتریکس بینابینی از حالت محلول به ماده ای ژله ای می گردد. بعضی از این تغییرات و فرایندهای پاتولوژیک عبارتند از: تغییر PH محیط، افزایش رادیکال های آزاد دربافت، تغییر در دما، تغییر در احیای اکسیداتیو ونهایتاً استاز لنفاوی.
سلولیت بیشتر در زنان و به ندرت در مردان بروز می کند. علل این عارضه را باید در دوگروه مد نظر قرار داد:
گروه اول: فاکتورهای زمینه ای و عوامل مشترک که در بروز سلولیت در هر دو جنس به طور یکسان موثرند، مانند عوامل نژادی ( سفید پوستان بیشترین استعدادابتلا را دارند )؛ پیشینه خانوادگی ( مانند سندرم های ارثی غدد اندوکرین )؛ عدم تعادل هورمونی؛ بیماری های گوارشی؛ وزن وسن؛ اختلالات روحی و بیماری های روانی به ویژه افسردگی؛ شیوه زندگی مانند کار، خواب، ورزش و… ؛ استعمال دخانیات ( که به طور مشخص در کاهش جریان خون بافت زیر جلدی موثر است )؛ عفونتها به ویژه عفونت هایی که با تغییرات بافت همبند و فیبروز همراه باشد؛ مصرف دارو های ضد بارداری که به دلیل وجود استروژن موجب ایجاد وتشدید سلولیت می گردد.
گروه دوم: عوامل ناشی از تفاوت های فیزیولوژیک و هورمونال زنان که آن ها را با نسبتی بیش از مردان مستعد ابتلا به این عارضه می کند، مانند بیشتر بودن میزان توده چربی بدن زنان نسبت به مردان و تغییرات هورمونی فیزیولوژیک در زنان.
این تجع غیر عادی چربی معمولاً به رژیم غذایی پاسخ نداده وتنها با رژیم گرفتن از بین نمی رود. سلولیت ها بر اساس تظاهر بالینی به 3 دسته سلولیت سخت (عمدتاً درخانم های جوان ظاهرشده که چسبیده به عضلات است و فشار دادن آن توام با احساس درد همراه بوده و اغلب در ناحیه ران و باسن مشاهده می گردد)، نرم (بر عکس سلولیت سفت که نمی توان آن را زیر پوست جابجا کرد، در این نوع، می توان به راحتی آن را به اطراف راند و به همین دلیل با حرکات بدن منظره ناخوشایندی به خود میگیرند) و ادماتو تقسیم می گردند. تعدادی از تفاوت های چاقی و سلولیت عبارتند از: پوست ناحیه سلولیت برآمدگی و فرو رفتگی دارد (مانند پوست پرتقال) ولی در چاقی موضعی پوست صاف است؛ بیشتر سلولیت ها تاحدی در لمس درد ناک هستند درحالی که محل های چاقی دردناک نیستند؛ سلولیت عمدتاً در اثر تجمع مواد نابجا و سمی در زیر پوست ایجاد می گردد در حالی که چاقی صرفاً در اثر افزایش حجم بافت های چربی حاصل می آید.
ازجمله راه های درمان چاقی موضعی و سلولیت و نهایتاً کاهش سایز، به کارگیری و تاباندن اشعه لیزر (لیزر درمانی کم توان) و یا امواج رادیو فرکانسی به طریق غیرجراحی بر روی بافت های تجمع چربی ( پهلوها، باسن، شکم، بازو، غبغب و…) است که اگر این روش توسط افراد مجرب و مسلط به این امور صورت پذیرد، با توجه به بیخطر بودن این امواج، می تواند در همراهی با رژیم غذایی بسیار مفید و سودمند باشد. در این گونه روش ها با استفاده از دستگاه های مربوطه که جهت تناسب اندام ساخته شده اند با ایجاد فعل و انفعالاتی چون افزایش جریان خون زیر پوستی، افزایش تخلیه لنفاوی و حرکت دادن چربی زیر پوست باعث سیال شدن چربی ها و افزایش سوخت و ساز موضعی می گردند و در نهایت کاهش سایز و وزن را به دنبال خواهند داشت. قابل ذکر آنکه بدین منظور می توان از روش مزوتراپی؛ کرایو لیپولیز (تخریب و دفع چربی از طریق انجماد) و اندرمولوژی(واکیوم بافتی با فرکانس مشخص) نیز بهره جست. ساختار این روش اخیر ( ) شامل یک پمپ وکیوم است که به یک کنترولر دیجیتال سپرده شده است. میزان و شکل موج واکیوم آن توسط یک نرم افزار ویژه تنظیم و به نحو دلخواه درمانگر، به موضع مورد نظر اعمال می گردد. اپلیکاتورهای آن در شکل ها واندازه های گوناگون، مطابق با ساختار آناتومیکی بدن، طراحی شده اند تا در همه قسمتهای بدن مورد استفاده قرار گیرند. در داخل تعدادی از اپلیکاتورها گردونه هایی تعبیه شده است که وقتی پوست توسط وکیوم به داخل حفره مکش میشود در لابه لای گردونه ها قرار می گیرد و بدین ترتیب چرخش گردونه ها ماساژ اضافه ای را به بافت اعمال می نماید. مکانیسم عمل این سیستم ها به نحوه اعمال وکیوم بستگی دارد. همانطور که گفته شد برای این کار از یک نرم افزار تخصصی درمانی استفاده می شود، به نحوی که این نرم افزار میزان وشکل موج واکیوم را طوری تنظیم مینماید که موجب افزایش جریان خون مویرگی، درناژ لنفاوی، افزایش متابولیسم، کوچک شدن سایز سلول های چربی، تحریک فیبروبلاست ها (سلول های کلاژن ساز) و افزایش خاصیت ارتجاعی بافت همبند می گردد. در ضمن این سیستم بر روی بافت های عمقی پوست نیز تأثیر گذاشته، با تقویت بافت همبند و تحریک ساخت کلاژن باعث رفع سلولیت در ناهمواری های پرتقالی شکل پوست نیز می شود که نهایتا مانع شل شدن و افتادگی پوست منطقه مورد نظر می گردد. روش دیگر اولتراسوندتراپی می باشد که در واقع یک مولد امواج مافوق صوت به وسیله کریستال های پیزوالکتریک در محدوده فرکانسی سه مگاهرتز هستند. مکانیسم عمل آنها بدین ترتیب است که وقتی امواج اولتراسوند به بافت برخورد می کنند بسته به میزان اختلاف مقاومت صوتی (Acoustic Impedance ) بین بافت ها بخشی از آن جذب و بخشی منعکس می گردد. جذب انرژی به وسیله نوسان مولکولی عناصر سلولی انجام می گیرد و اصطکاک حاصل از نوسان بافت ها موجب تولید گرما در بافت میگردد. بدین ترتیب با استفاده از این روش دو اثر عمده را در بافت می توان مشاهده نمود: اثر حرارتی که در نتیجه اصطکاک حاصل از نوسان بافت ها (میکروماساژ) ایجاد می شود و میتواند برای گرم کردن ساختمان های فیبری نظیر کپسول مفصلی، لیگامان ها، تاندون ها، بافت اسکار وکلاژن مورد استفاده قرار گیرد واثر دیگر اثر مکانیکی آن است که در نتیجه اعمال پالسی امواج ایجاد می گردد که چون بافت فرصت کافی در این شرایط برای پخش گرما از طریق هدایت بافتی و گردش خون موضعی را خواهد داشت، لذا اثر حرارتی ایجاد نگشته وحتی میتوان اولتراسوند را با شدتی بیشتر از حالت مداوم به بافت ها وارد آورد. روش دیگر که البته امروزه کمتر به تنهایی مورد استفاده قرار می گیرد است. اگر فوتون ها با طول موج و شدت مناسب به پوست و بافت تابیده شوند، ضمن جذب شدن در مواد بیولوژیک بدن، انرژی خود را به سلول منتقل کرده و اثراتی همانند لیزر تراپی چون افزایش متابولیسم و افزایش جریان خون محیطی را در موضع به دنبال خواهد داشت. به همین دلیل امروزه این امر در بسیاری از سیستم های درمانی سلولیت همچون رولرواکیوم ها به صورت ترکیبی ساخته می شود. روش دیگر الکتروتراپی می باشد که در آن جریان اکتریکی از سطح پوست عبور داده می شود واز اثرات فیزیولوژیک آن در بافت ها در جهت درمان بیماری های مختلف استفاده می شود. مکانیسم الکتروتراپی براساس تشکیل وانتقال پیام های عصبی در سیستم عصبی بدن پایه ریزی شده است. ساختمان این سیستم ها در واقع شامل یک نوسان ساز الکترونیکی است که جریان های الکتریکی مختلفی رادر شکل، شدت ودامنه های گوناگون تولید ودراختیار درمانگر قرار می دهد و مکانیسم این سیستم دقیقاً همانند سیستم های الکتروتراپی در توانبخشی است؛ با این تفاوت که جریان های الکتریکی و برنامه های آن صرفاً برای لاغری و درمان سلولیت و مشکلات پوست و مو طراحی شده اند. این دستگاه ها معمولاً شامل یک یونیت اصلی و الکترودهای مختلف هستند که در نواحی باسن، کمر و ران بسته می شوند و با اعمال جریان های الکتریکی و ایجاد اثرات فیزیولوژیک مورد بحث در درمان سلولیت، در نواحی یاد شده نتایج قابل توجه و موثری را به جا می گذارند. روش درمانی دیگر کربوکسی تراپی بوده که البته در حال حاضر کمتر مورد استفاده قرار می گیرد. این تکنیک قبل از ورود به حوزه پوست و زیبایی برای درمان زخم های دیابتیک و عروقی ساخته وارائه گردید. لیکن با شناخت بیشتر اثرات فیزیولوژیکی تزریق Co2 در بافت ها از آن در درمان های پوست و زیبایی نیز بهره برداری شد. ساختمان یک سیستم کربوکسی تراپی شامل سه قسمت کپسول حاوی دی اکسیدکربن، مانومتر برای تنظیم و نمایش فشار و یونیت کربوکسی تراپی برای تزریق گاز دی اکسید کربن به درون پوست با دقت بسیار بالا و میزان عمق مورد نظر تراپیست است. مکانیسم عمل این تکنیک حاصل عکس العمل فیزیولوژیک بدن به بی اکسیژنی حاصل از حضور Co2 در موضع درمان است. وقتی دی اکسید کربن به طور مستقیم در زیر درم تزریق می شود اثرات زیر را به جا می گذارد: افزایش جریان خون مویرگی با تحریک رفلکس و ازودیلاتاسیون – افزایش اکسیژن ومتابولیسم در موضع و در نهایت ورود چربی به چرخه سوخت و ساز- تحریک فیبروبلاست ها و کلاژن سازی – افزایش درناژ لنفاوی – متلاشی نمودن مستقیم سلول های چربی و تسهیل ورود آن ها به چرخه سوخت وساز- تورم هوازی و تسهیل رهاسازی اکسیژن از هموگلوبین. به طور کلی کربوکسی تراپی با افزایش میکروسیرکولاسیون، بالا بردن سرعت جریان خون، کاهش تجمع مایعات بین سلولی، پراکندگی چربی در هیپودرم، کاهش فیبروز، حذف سموم موضع و فعال سازی لیپولیز هسته اصلی سلول را از بین می برد. امروزه از این تکنیک در درمان سلولیت و چاقی موضعی در نواحی شکم، ران وپهلوها- درمان آکنه، چین وچروک، پسوریازیس، استریا- افزایش کیفیت و استحکام پوست قبل و بعد از لیپوساکشن و درمان زخم های دیابتیک وعروقی.
روش دیگر درمان سلولیت Acoustic Wave Therapy می باشد . Acoustic Wave یک موج صوتی ویژه است که مشخصه آن فشار با دامنه بالاست. این امواج دارای قدرت انتقال آنی انرژی از ژنراتور به نقطه ای دورتر هستند. این امواج در طبیعت نیز وجود دارند، مانند انرژی ناشی از رعد و برق. این امواج سال هاست برای مصارف درمانی مانند سنگ شکن (Lithotripsy ) مورد استفاده قرار می گیرند. این سیستم امواج صوتی پر فشار را بدون آسیب رساندن به بافت های دیگر بدن، دورتر از ژنراتور و درست در محل قرارگیری سنگ های کلیوی تولید و موجب تخریب آن ها میگردد. ممکن است این تصور غلط ایجاد گردد که Acoustic Wave همان اولتراسوند است ولی در واقع این دو روش با هم تفاوت های عمده ای دارند. در واقع امواج اولتراسوند به صورت پریودیک و منظم تولید میشود ولی امواج اکوستیک، امواج صوتی هستند که در کسری از ثانیه (نانوثانیه) به حداکثر مقدار خود رسیده و به تدریج کاهش می یابد. سالهاست از این امواج برای مدیریت درد در موارد کلسیفیکاسیون و آسیب بافت نرم در بیماری های مختلف همچون درد شانه، تاندونیت ها، درد خار پاشنه، دردهای مزمن گردن و کشیدگی عضلات استفاده می گردد. شناخت تاثیر این امواج در درمان سلولیت حاصل یک حادثه بود. بدین ترتیب که متخصصین در پیگیری درمان تعدادی از بانوان ورزشکار که به علت پارگی یا کشیدگی عضلات پشت ران تحت درمان باAcoustic Wave بودند متوجه بهبود ظاهر سلولیت در آنها شدند که ابتدا هیچ توجیه علمی برای آن وجود نداشت، ولیکن با تکمیل تحقیقات و مطالعات در این خصوص، نتایج موثر درمان سلولیت با این سیستم به اثبات رسید و این سیستم پس از چندین دهه حضور در عرصه درمان های پزشکی، باقدرت و پایه علمی و با عنوان Acoustic Wave Therapy به حوزه پوست و زیبایی نیز راه یافتند. اثرات فیزیولوژیک این روش بدین ترتیب است که امواج پرفشار با اعمال لرزش مکانیکی به بافت پیوندی سلولیت موجب شکستگی دیواره های سفت و فیبروز شده، الاستیسیتی و تحریک جریان خون در بافت پیوندی و نیز شروع یک واکنش التهابی می شود. این واکنش به نوبه خود منجر به شروع یک فرایند تحریک فیبروبلاست ها و ساخت کلاژن های جدید می شود. اثرات مکانیکی آن را نیز می توان بدین ترتیب خلاصه نمود: تحریک متابولیسم- افزایش گردش خون ودرناژ لنفاوی- تغییر امپدانس اکوستیک بافت پیوندی- افزایش فعالیت بافت پیوندی وتکثیر سلول ها- ایجاد عروق خونی جدید(نئوواسکولاریزاسیون)- افزایش نفوذپذیری سلول ها وفعالیت فسفولیپازها
منبع:
https://www.aad.org/stories-and-news
نگارنده: حدیث بختیاری
[divider]
جهت دريافت مشاوره و برقراري ارتباط با مشاورين و متخصصين کلينيک فوق تخصصي آلومينا، به صفحه تماس با ما مراجعه فرماييد.
بیشترین تخفیف های زیبایی و لیزر در بهترین مراکز تهران و شهرستان ها
اینجا کلیک کنید