مدروکسی پروژسترون: بهترین دارو برای تنظیم هورمون های زنانه

مدروکسی پروژسترون، نوعی هورمون زنانه (پروژستین) محسوب می شود. این دارو مشابه پروژسترون عمل می کند که به طور طبیعی در بدن تولید می شود. هنگامی که به اندازه کافی هورمون در بدن تولید نشود، این دارو جایگزین هورمون طبیعی می شود. مدروکسی پروژسترون، کاربردهای مختلفی دارد. این دارو به درمان خونریزی های غیر طبیعی رحم در زنانی که باردار و یا در شرف یائسگی نیستند و همچنین بازگرداندن دوره های قاعدگی در زنانی که به مدت چندین ماه پریود نشده اند (آمنوره) کمک می کند.

مدروکسی پروژسترون همچنین به عنوان بخشی از درمان ترکیبی جایگزینی هورمون توسط استروژن جهت کاهش علائم یائسگی، از جمله گر گرفتگی مورد استفاده قرار می گیرد. مدروکسی پروژسترون به منظور کاهش خطر ابتلا به سرطان رحم به درمان جایگزینی استروژن افزوده می شود.

از این دارو نباید برای آزمایش بارداری استفاده کرد.

نحوه مصرف مدروکسی پروژسترون

پیش از شروع مصرف این دارو، اطلاعات مندرج در برگه دارو را مطالعه کرده و چنانچه سوالی دارید، ان را با پزشک یا داروساز خود مطرح سازید.

این دارو را به صورت خوراکی و طبق دستورات پزشک مصرف کنید. دارو را باید به دقت طبق برنامه زمان بندی و بر اساس دوز ارائه شده میل کنید. چنانچه سوالی دارید با پزشک تان مشورت کنید. میزان مصرف این دارو به وضعیت پزشکی و پاسخ به درمان شما بستگی دارد.

جهت درمان ترکیبی جایگزینی هورمون توسط استروژن، این دارو را باید معمولا به صورت روزانه و طبق دستور پزشک مصرف کنید.

جهت درمان توقف قاعدگی (آمنوره) و خونریزی های غیر طبیعی از رحم، این دارو را باید یک بار در روز و به مدت 5 تا 10 روز در نیمه دوم سیکل قاعدگی خود مصرف نمایید. معمولا 3 تا 7 روز پس از مصرف این دارو خونریزی متوقف می گردد.

چنانچه وضعیت تان بهبود نیافت یا بدتر شد، فورا پزشک خود را مطلع سازید.

عوارض جانبی مدروکسی پروژسترون

حین مصرف این دارو ممکن است تهوع، تورم، حساس شدن پستان ها به لمس، تغییر در ترشحات واژن، نوسانات خلقی، دوبینی، سرگیجه، بی خوابی و کاهش یا افزایش وزن رخ دهد. چنانچه هر یک از این عوارض ادامه پیدا کرد یا بدتر شد، پزشک یا داروساز خود را مطلع سازید.

به یاد داشته باشید که پزشک این گونه صلاح دیده که مزایای مصرف این دارو بر عوارض جانبی آن مقدم تر است. بسیاری از افرادی که این دارو را مصرف کرده اند، عوارض جانبی جدی گزارش نداده اند.

اگر هر کدام از این عوارض جانبی نادر، اما جدی در شما بروز پیدا کرد، به پزشک خود اطلاع دهید: خونریزی های غیر معمول (مانند لکه بینی)، نوسانات خلقی یا روانی (مانند افسردگی یا از دست دادن حافظه)، تورم دست یا پا، ادرار مکرر، دردناک یا سوزش دار، تشکیل توده در پستان، ایجاد لک های تیره روی پوست (ملاسما)، زردی چشم یا پوست و خستگی غیر معمول.

احتمال بروز عوارض جانبی بسیار جدی (بعضا کشنده) در اثر مصرف این دارو بسیار نادر است. این عوارض عبارتند از: حمله قلبی، سکته مغزی، تشکیل لخته خون در ریه ها و پاها و کوری. چنانچه هریک از این عوارض در شما ایجاد شد، فورا به دنبال فوریت های پزشکی باشید: درد در دست چپ، چانه یا قفسه سینه، ضعف در یک سمت بدن، لکنت زبان، تغییرات ناگهانی در بینایی (مانند دوبینی یا تاری دید، از دست دادن بینایی، بیرون زدن چشمان)، گیجی، سردرد های شدید ناگهانی، سرگیجه شدید، غش کردن، مشکل در تنفس، خون بالا آوردن، درد، قرمزی، تورم یا ضعف دست و پا.

احتمال بروز واکنش های آلرژیک به این دارو بسیار کم است، اما در صورت بروز باید حتما به دنبال فوریت های پزشکی باشید. علائم واکنش های آلرژیک عبارتند از: خارش، بثورات پوستی، تورم (به ویژه بر روی صورت، زبان یا گلو)، سرگیجه شدید، تنفس سخت و مشکل شدید.

در اینجا فهرست کاملی از عوارض جانبی احتمالی استفاده از کالامین عنوان نشده است. در صورتی که متوجه علائمی دیگری شدید که در این مطلب قید نشده، آن را نیز با داروساز یا پزشک خود در میان بگذارید.

موارد احتیاطی

در صورتی که حساسیت دارویی دارید، پیش از مصرف قرص مدروکسی پروژسترون، موضوع را با داروساز یا پزشک مربوطه در میان بگذارید. این دارو ممکن است حاوی ترکیبات غیر فعالی باشد که در شما ایجاد حساسیت یا سایر مشکلات کند. در این خصوص می توانید با یک پرشک داروساز مشورت کنید.

در صورت ابتلا به شرایط خاص نباید از این دارو استفاده کنید و موضوع را با داروساز یا پزشک تان در میان بگذارید. این شرایط عبارتند از: سابقه لخته شدن خون، سابقه خونریزی مغزی، بیماری کبد، سرطان پستان یا سایر اندام های زنانه، خونریزی بدون دلیل واژینال، از دست دادن بارداری به همراه برخی بافت های باقیمانده در رحم، حمله قلبی یا سکته مغزی اخیر (در یک سال گذشته).

قبل از استفاده از قرص مدروکسی پروژسترون، پزشک یا داروساز را نسبت به سابقه پزشکی خود، بخصوص سابقه خانوادگی مشکلات قلبی (مانند بیماری عروق کرونر، آنژین، نارسایی احتقانی قلب، ضربان قلب سریع ی نامنظم، مشکلات قلبی به علت خونریزی شدید)، فشار خون بالا، مشکلات سوزش سر دل (مانند ریفلاکس اسید، فتق هیاتال، مشکلات مری)، مشکلات خاص خاص مانند صرع، سردرد های میگرنی، آسم، کلسترول بالا، افسردگی، دیابت، سکته مغزی، مشکلات کلیوی مطلع سازید.

قرص مدروکسی پروژسترون ممکن است سبب ایجاد خواب آلودگی در شما گردد. مصرف الکل یا ماری جوانا می تواند به خواب آلودگی تان بیفزاید. در طول مصرف این دارو از رانندگی یا کار با ماشین آلات سنگین اجتناب کنید. از مصرف نوشیدنی های الکلی خودداری کنید.

در صورتی که در آینده ای نزدیک باید جراحی خاصی انجام دهید یا لازم است برای مدتی طولانی در حالت سکون باشید (مانند نشستن بر روی صندلی هواپیما در پروازهای طولانی)، حتما با پزشک تان مشورت کنید. ممکن است لازم باشد برای مدتی مصرف این دارو را متوقف سازید؛ زیرا در این شرایط احتمال تشکیل لخته های خونی بسیار بالاست. برای جزییات بیشتر با پزشک تان مشورت کنید.

در طول مصرف این دارو از کشیدن سیگار اجتناب کنید. سیگار کشیدن سبب ادغام با این دارو شده و احتمال بروز خطراتی چون سکته مغزی، تشکیل لخته های خونی، فشار خون بالا و حملات قلبی را در آینده افزایش می دهد.

این دارو ممکن است سبب ایجاد لکه های تیره (ملاسما) روی صورت و پوست تان شود. نور خورشید می تواند این اثر را تشدید کند. زمان قرار گیری خود را در معرض نور خورشید محدود سازید. از برنزه کردن با تخت های سولاریوم اجتناب کنید. حین خروج از منزل از کرم ضد آفتاب و البسه محافظت کننده مانند کلاه نقاب دار استفاده کنید.

در دوران بارداری از مصرف این دارو خودداری نمایید. زیرا ممکن است به جنین، به ویژه در 4 ماه اولیه بارداری آسیب وارد سازد. چنانچه باردار هستید یا تصور می کنید باردار شده اید با پزشک تان مشورت کنید.

از آن جایی که ممکن است استفاده از قرص مدروکسی پروژسترون در دوران شیردهی سبب انتقال دارو به شیرتان شود نیز قبل از مصرف آن با پزشک تان مشورت کنید.

تداخلات دارویی

مداخلات دارویی بر روی عملکرد داروی مصرفی تان تاثیر گذاشته و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش می دهند. این مورد شامل تمام تداخلات دارویی احتمالی نیست و فهرستی از تمامی داروهایی که استفاده می کنید را شامل می شود (از جمله داروهای تجویزی، غیر تجویزی و محصولات گیاهی) که باید آن را با پزشک و داروساز خود به اشتراک بگذارید. از شروع، متوقف کردن و یا تغییر دوز داروها بدون تایید پزشک تان خودداری کنید.

از آن جایی که مصرف همزمان این دارو با برخی از داروها دارای تداخل دارویی می باشد، لذا چنانچه از داروی خاصی استفاده می کنید پزشک خود را مطلع سازید.

برخی داروهایی که ممکن است با این دارو ایجاد تداخل کنند شامل این موارد هستند: آمینوگلوتتیمید، داروهایی که بر روی آنزیم های معده اثر می گذارند و می توانند مدروکسی پروژسترون را از بدن دفع کنند (مانند ریفامپین و سنت جان).

این دارو ممکن است با برخی آزمایشات پزشکی یا آزمایشگاهی  مداخله ایجاد کند، و احتمالا سبب حصول نتایج اشتباه شود. اطمینان حاصل کنید که پرسنل آزمایشگاهی و تمامی پزشکان تان از مصرف  شما این دارو در شما آگاهند.

توجه، توجه، توجه!

مصرف مدروکسی پروژسترون را به سایرین توصیه نکنید. این برخلاف قانون است. تست های آزمایشگاهی و یا پزشکی (مانند فشار خون، ضربان قلب، رشد در کودکان) ممکن است به صورت دوره ای برای نشان دادن پیشرفت شما و یا کنترل عوارض جانبی لازم باشد. برای جزئیات بیشتر درباره این دارو با پزشک خود مشورت کنید.

 

تحقیق و ترجمه: مینو زرفش

منبع خارجی برای مطالعه بیشتر:

[button color=”red” size=”small” link=”https://www.webmd.com/drugs/2/drug-8674/medroxyprogesterone-oral/details” ]لینک مطلب[/button]