21 دلیل عجیب و غریب خارش پوست سر که از شنیدنش شاخ در میاورید!

خارش سر، یک نشانه است، نه یک بیماری

تا به حال دقت کرده اید که خاراندن کف سر با ناخن چه احساس خوشایندی ایجاد می کند؟ اما مطمئنا جرات انجام این کار را ندارید، زیرا به محض شروع خاراندن، دیگر نمی توانید آن را متوقف کنید.

به گفته متخصصین پوست، زمانی که شما وارد چرخه خارش-خاراندن می شوید، خارج شدن از آن بسیار دشوار می شود. هنگامی که سرتان دچار خارش می شود، نه تنها بسیار ناراحت کننده است که سرتان را نخارانید، بلکه این وضعیت معمولا نشانه ای از چیز دیگری است.

با این حساب، وقتی سرمان می خارد، به چه معناست؟ خارش سر، علل مختلفی دارد که ما با کمک متخصصین پوست، از آن ها پرده بر می داریم.

شپش سر

بسیار خوب، اجازه دهید از یکی از مهم ترین دلایل خارش سر پرده برداری کنیم. اگر بچه مدرسه ای دارید و دائما در این عجبید که چرا پوست سرم می خارد؟ باید بگوییم که به هیچ وجه جای تعجب نیست. به احتمال زیاد شما به شپش سر مبتلا شده اید و این یک نشانه است که مراقب باشید!

شپش های سر، حشرات بسیار ریزی هستند که خودشان را به موهای شما متصل می کنند. شپش ممکن است در قالب تخم های ریزی در امتداد شفت مو دیده شود. برخی از افراد این تخم ها را با شوره سر اشتباه می گیرند و زمانی به طور قطع متوجه آن می شوند که شپش ها بالغ شده باشند.

جهت رفع شپش سر می توانید از روش های فیزیکی، مانند شامپوهای طبیعی ضد شپش و ریمور های ضد شپش استفاده کنید. آنچه که احتمالا در نهایت برای ریشه کن کردن هجوم شپش ها نیاز دارید، یک داروی حشره کش قوی مانند پیرترین یا پرمترین می باشد. لازم به ذکر است که تراشیدن مو در پسران معمولا ساده ترین راه حل محسوب می گردد.

جرب یا گال

چنانچه اطمینان حاصل کردید که خارش سر تان ناشی از شپش نیست، لازم است درباره جَرَب یا گال اطلاعاتی کسب کنید. طبق گفته متخصصین پوست، جرب یکی از عوامل خارش است که نه تنها پوست سر، بلکه کل بدن را درگیر می سازد.

جرب، یک هیره خارش زای انسانی است. به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، جرب های ماده بالغ به منظور تخم گذاری در لایه فوقانی پوست لانه گزینی می کنند. این هیره های میکروسکوپی تقریبا همیشه از طریق تماس مستقیم و طولانی مدت پوست با پوست افرادی که در حال حاضر آلوده هستند، منتقل می شود. در بزرگسالان، بروز جرب از طریق تماس جنسی به وفور اتفاق می افتد. با این حال، این بیماری می تواند بدون برقراری تماس جنسی نیز به سایر افراد، از جمله اعضای خانواده، پرستاران مقیم در منازل، خانه های سالمندان، مراکز نگهداری از کودکان و زندان ها به سادگی انتقال داده شود.

شوره سر

اکنون که درباره شپش سر و جرب اطلاعات کاملی کسب کردید، شاید همچنان این سوال را بپرسید که چرا پوست سرم می خارد؟ به احتمال زیاد مجرم اصلی، شوره سر، یا به طور علمی درماتیت سبورئیک است. درماتیت سبورئیک، شکل حاد تر شوره سر محسوب می گردد که از واکنش های بیش از حد بدن به مخمر های موجود بر روی پوست نشات می گیرد.

شوره سر حدود 40% افراد را درگیر می کند و در برخی موارد به طور مادام العمر باقی می ماند. تغییرات آب و هوایی، استرس، و افزایش مصرف قند در رژیم غذایی از عوامل موثر در بروز شوره سر محسوب می شوند.

درمان های بدون نیاز به تجویز پزشک شامل استفاده از محصولاتی است که محتوی ترکیبات فعالی چون سالیسیلیک اسید و شامپوهای حاوی عامل ضد قارچ، مانند کتوکونازول یا سلنیوم سولفاید می باشند. درمان طبیعی شوره سر نیز مصرف روغن درخت چای است. یکی از محصولاتی که از سوی متخصصین پوست نیز توصیه می شود، اسکالپسین است که به کاهش خارش پوست سر بسیار کمک می کند.

چنانچه درمان های ذکر شده، مشکل خارش تان را برطرف نکرد، توصیه می شود به یک متخصص پوست و مو با تجربه و معتبر مراجعه کنید. وی ممکن است نه تنها برای تان مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی تجویز کند، بلکه بررسی می کند تا متوجه شود که آیا خارش پوست سرتان از سایر مشکات نشات گرفته است یا خیر.

چطور شوره سر را از بین ببریم: 11 درمان طبیعی

واکنش های آلرژیک

چنانچه اخیرا موهای تان را رنگ کرده اید، این احتمال وجود دارد که به مواد تشکیل دهنده رنگ مو حساسیت داشته باشید. این مورد، حتی در صورتی که قبلا از رنگ مو استفاده کرده باشید نیز ممکن است اتفاق بیافتد. یک متخصص پوست و مو این موضوع را این گونه شرح می دهد: “چنانچه رنگ موی تان موقتی یا نیمه دائمی باشد، با شستشو از بین می رود. اما در صورتی که رنگ مو دائمی باشد، راه حل جدی تری را می طلبد. در این موارد توصیه می شود، ریمورهایی را تهیه کنید که رنگ دائمی را از بین می برند.”

شما ممکن است به هر آنچه که روی پوست سرتان قرار می دهید، از شامپو گرفته تا رنگ مو حساسیت داشته باشید. صاف کننده های موی حاوی کراتین نیز از این مقوله مستثنی نیستند.

جهت شناسایی دقیق محصولات یا ترکیباتی که موجب شوره سر می شوند، توصیه می شود به مدت یک هفته، به جای ترکیب کردن محصولات مختلف به طور همزمان، تنها یک محصول را استفاده کنید. همچنین توصیه می شود مادامی که پوست سرتان در حال بهبود است، از محصولات ملایم و دارای فرمولاسیون مخصوص پوست های حساس استفاده کنید.

پسوریازیس یا اگزما

خارش پوست سر همچنین ممکن است ناشی از مشکلات پوستی التهابی مانند اگزما (درماتیت آتوپیک آکا به خصوص در نوزادان، اگزما ممکن است بر روی پوست سر ایجاد شود) و پسوریازیس (که بیشتر احتمال دارد بر روی پوست سر افراد بالغ ظاهر شود) باشد. یکی از متخصصین پوست و مو توضیح می دهد که این شرایط هنگامی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن در پوست تان “برانگیخته” شود، و منجر به ایجاد لکه های قرمز، پوسته پوسته و خارش دار می شود.

به نظر می رسد پسوریازیس شبیه به شوره سر است، اما معمولا ضخیم تر و قرمز است. با این حال می توان آن را به همان شیوه درمان کرد. یکی از پزشکان در هر دو مورد اگزما و پسوریازیس، توصیه می کند از استروئیدهای موضعی، آنالوگ های ویتامین D  (کلسپوتروژن)، قطران زغال سنگ، سالیسیلیک اسید، لیزر اگزایمر، فتوتراپی و عوامل ایمن سازی برای موارد شدید استفاده شود.

بهترین درمان های خانگی پسوریازیس را اینجا مطالعه کنید.

بهترین درمان ها اگزما را اینجا مطالعه کنید.

 

آفتاب سوختگی

یکی از متخصصین پوست می گوید: ممکن است خارش پوست سر شما چیزی بیش از یک آفتاب سوختگی معمولی نباشد. اگر تمام روز را بیرون منزل سپری کرده و فراموش کرده اید از کلاه استفاده کنید، ابتدا به آفتاب سوختگی فکر کنید و با گرفتن دوش خنک و مقداری کرم هیدروکورتیزون (بدون نسخه در دسترس است) آن را تسکین دهید. همچنین سعی کنید دفعه بعد، استفاده از کلاه و کرم های ضد آفتاب را فراموش نکنید.

چگونه با آفتاب سوختگی فصل گرما مقابله کنیم؟! + فیلم معرفی بهترین ضد آفتاب

خشکی پوست سر

ماه های زمستان می تواند با هوای خشک، هوای سرد بیرون و یا هوای گرم داخل منجر به خشکی پوست، به ویژه پوست سر شود. بنا به باور متخصصین پوست، خشکی، پوست سر را از حاوی روغن های حفاظتی خود محروم می سازد. بنابراین توصیه می شود چنانچه پوست سرتان در زمستان دچار خارش شد، اولین اقدام شما این باشد که یک محصول مرطوب کننده مو یا پوست سر را یک بار در هفته را امتحان کنید. جهت رفع خشکی پوست سر تان نیز می توانید مقداری شکر به شامپو خود اضافه کنید.

آلودگی و عرق

هنگامی که شما موهای خود را اغلب به اندازه کافی شستشو ندهید، روغن های طبیعی، آلودگی و باقی مانده شامپو و محصولات مو روی ریشه و پوست سر شما تجمع پیدا می کنند و موجب تشکیل چرخه خارش و خاراندن می شود. پوست سر پوست مشابه پوست صورت است و باید تمیز نگهداری شود. یکی از متخصصین توصیه می کند به طور روزانه سرتان را شستشو دهید. اگر فکر می کنید ساقه موهای تان در اثر شستن مکرر خشک شده اند، سر خود را در سینک بشویید و تنها بر روی ریشه ها تمرکز کنید. پوست سر و ریشه موها را با شامپو اسکراب کنید و قبل از شستشو، از کف کردن به اندازه آن اطمینان حاصل کنید چربی اضافه و آلودگی، از آن زدوده شود.

به همین ترتیب، پوست سر تان می تواند به این دلیل دچار خارش شود که پس از داشتن فعالیت و جنب و جوش بسیار (مانند ورزش یا بازی) به سادگی دوش گرفتن را لغو می کنید. هنگامی که عرق روی پوست سر خشک شود، می تواند پوست را تحریک کند و آن را خارش دار کند. یک راه حل ساده توصیه می کنیم: هر زمان که عرق کردید یا فعالیت تان زیاد بود، موهای خود را بشویید.

روزاسه

روزاسه به طور معمول به صورت برافروختگی قرمز و (گاهی اوقات) جوش بر روی صورت ظاهر می شود. روزاسه ممکن است در اثر قرارگیری در معرض حرارت، پس از خوردن مواد غذایی تند، گرم یا کافئین دار، و یا به عنوان یک نتیجه حاصل از استرس ظاهر شود. متخصصین می گوید با وجودی که روزاسه معمولا بر روی گونه ها، چانه و بینی تاثیر می گذارد، می تواند به طور بالقوه روی پوست سر را نیز درگیر سازد، و موجب ایجاد خارش، سوزش یا احساس گز گز شود.

چنانچه فکر می کنید که ممکن است روزاسه داشته باشید، به یک متخصص پوست مراجعه کنید تا بهترین درمان را ارئه دهد.

درمان بیماری روزاسه با ماسک های گیاهی عالی

فولیکولیت

طبق نظر متخصصان پوست، چنانچه به نظر می رسد خارش پوست سر تان با جوش های قرمز (وجود یک مو در مرکز آن) همراه است، ممکن است به یک مورد فولیکولیت مبتلا شده باشید. ممکن است در داخل جوش ها، چرک وجود داشته باشد که به موجب آن دچار خارش یا سوزش شده است. در این حالت، هنگامی که جوش ها باز شوند، ممکن است از داخل آن ها خون، چرک و یا هر دو خارج شود.

اگر حدود 72 ساعت پیش در وان آب داغ بوده اید، ممکن است آنچه که ظاهر شده است “فولیکولیت وان داغ ” باشد، که می تواند با تب خفیف و درد شکم همراه باشد. در بیشتر موارد، علائم این وضعیت طی یک هفته تا 10 روز خود به خود از بین می رود.

شما می توانید به طور موضعی از یک پاک کننده ضد باکتری استفاده کنید، اما چنانچه این تظاهرات از بین نرفتند، ممکن است به یک دوره مصرف آنتی بیوتیک خوراکی نیاز داشته باشید.

قارچ

عفونت قارچی (نه آن عفونتی که سبب ایجاد شوره سر می شود) نیز می تواند منجر به خارش پوست سر شود، گرچه این مورد در کودکان شایع تر است. به گفته متخصصات پوست و مو، عفونت قارچی ناشی از رطوبت موجود در پوست سر می باشد. چنانچه به یکی از این عفونت ها مبتلا باشید، به زودی متوجه آن خواهید شد؛ زیرا به هیچ وجه به جز مصرف داروی ضد قارچ خوراکی به چیز دیگری پاسخ نمی دهد، که این دارو را نیز تنها پزشک تان می تواند برای شما تجویز کند.

چنانچه قرمزی و پوسته پوسته شدن طولانی مدت دارید، به خصوص اگر همراه با چرک است، به یک متخصص مراجعه کنید.

درمافیتوز (رینگ ورم)

یکی از علل شایع خارش پوست سر در کودکان، درمافیتوز یا رینگ وُرم محسوب می شود.

نام این عارضه ممکن است بسیار چندش آور باشد، اما جای نگرانی نیست. وُرم به این معنا نیست که این بیماری به علت وجود کرم است. این یک عفونت قارچی دیگر است که می تواند بر روی پوست سر (و هر جای دیگر بر روی بدن تان) تشکیل شود. درمافیتوز یا رینگ وُرم به صورت لک های قرمز، فلس دار و گاهی همراه با خارش خفیف ظاهر می شود. پزشکان می گویند که گاهی لازم است برای نفوذ به شفت مو از داروی ضد قارچ خوراکی استفاده شود. لازم به ذکر است که این عارضه همچنین می تواند باعث ریزش مو در کودکان شود.

محکم بستن موی سر

محکم بستن موی سر، به ویژه دم اسبی نیز مانند رینگ وُرم، می تواند موجی ریزش مو و خارش پوست سر شود. بستن موهای خود در تمام طول روز یا در طول شب، و یا پیرایش مو مانند شینیون، اکستنشن، فر و بافت، می تواند موجب فشار آمدن به فولیکول های مو شده و با ایجاد فشار و اسکار در طی زمان، منجر به ریزش مو و خارش پوست سر شود. از آنجایی که این یک پیرایش ها موجب کشیده شدن مو موها و اعصاب و عضلات اطراف آن ها در جهت مخالف می شود، سبب می شود هنگامی که موهای تان را باز می کنید، پوست سر تان دردناک و گاهی خارش دار شود.

اما ساده ترین راه حل چیست؟ مدل های پیرایش سبک تر را برای موی خود انتخاب کنید، موهای تان را تنها برای مدت کوتاهی محکم ببندید و در طول هفته مدل پیرایش موهای تان را تغییر دهید.

آلوپسی آره آتا

یکی دیگر از علل خارش پوست سر و همچنین ریزش مو، آلوپسی آره آتا است. آلوپسی آره آتا وضعیتی است که در آن سیستم ایمنی بدن به مو و سلول های سازندن آن حمله می کند. این وضعیت ممکن است نقاط طاس کوچکی بر روی سر بیماران ایجاد کند یا در موارد شدید تر موجب ریزش کامل موی سر شود.

چنانچه خارش پوست سرتان با ریزش مو همراه است، حتما توصیه می شود در اسرع وقت به یک متخصص مراجعه فرمایید.

بهترین و جدیدترین روش های درمان ریزش مو شدید که تاکنون نشنیده اید

لیکن پلانوپیلاریس

یکی از علل بسیار نادر خارش پوست سر به همراه ریزش مو، لیکن پلانوپیلاریس می باشد. لیکن پلانوپیلاریس، یک بیماری التهابی نادر است که منجر به ریزش دائمی مو به ویژه موی سر می گردد.

طبق گفته انجمن پوست آمریکا، این وضعیت حدود یک درصد از آمریکایی ها را تحت تاثیر قرار می دهد که بیشتر آنها بیش از 30 سال سن دارند. هدف از درمان این است که پیشرفت روند التهاب را کند سازند، که شامل کند شدن ریزش مو نیز می شود.

سارکوئیدوز

به گفته متخصصین، یکی دیگر از دلایل غیر معمول خارش پوست سر، سارکوئیدوز است. سارکوئیدوز به رشد مجموعه های کوچکی از سلول های التهابی (گرانولوم) در قسمت های مختلف بدن اطلاق می گردد. پزشکان معتقدند که سارکوئیدوز ناشی از واکنش سیستم ایمنی بدن به مواد ناشناخته است، که در بیشتر موارد از طریق هوا استنشاق می گردد. هر فردی که به خارش پوست سر مبتلا را نباید مبتلا به سارکوئیدوز در نظر گرفت، مگر این که علائم دیگری وجود داشته باشد، از جمله:

• خستگی
• تب
• تورم غدد لنفاوی
• کاهش وزن
• سرفه های خشک مداوم
• تنگی نفس
• خس خس
• درد قفسه سینه
• بثورات قرمز یا قرمز مایل به بنفش، که معمولا بر روی مچ پا یا مچ پا تشکیل می شود، و ممکن است گرم و حساس به لمس باشد
• بد شکل شدن زخم (ضایعات) روی بینی، گونه ها و گوش
• تیره تر یا روشن تر شدن مناطقی از پوست
• تاری دید
• حساسیت به نور

خارش پوست سر خیالی

در موارد نادر، ممکن است خارش سر پوست هیچ علت آلی (ارگانیک) نداشته باشد، به همین علت، با هیچ علت دیگری از یافته های پزشکی همراه نیست. این عارضه به نام دیستزیا پوست سر شناخته می شود. این بیماری اغلب توسط یک عامل استرس زای روانشناختی یا فیزیکی بوجود می آید و یا تشدید می شود که ممکن است یک موضوع روانپزشکی یا سندرم درد مزمن نیز باشد. این وضعیت معمولا در بیماران مسن دیده می شود و درمان اصلی آن شامل مصرف داروهای ضد افسردگی در دوز کم است.

بیماری ستون فقرات گردن

بسیار عجیب و غریب است، اما خارش پوست سری که علت دیگری ندارد، می تواند نشانه ای از بیماری ستون فقرات گردن باشد که ممکن است از طریق تصویر برداری قابل مشاهده باشد. به نظر می رسد مکانیزم این بیماری در ارتباط با تنش مزمن و نفوذ عصبی است. درمان دارویی ممکن است شامل گاباپنتین (دارو مصرفی برای دردهای عصبی که ممکن است در درمان علائم مربوط به یائسگی نیز مفید باشد)، تزریق بوتاکس و تزریق اپیدورال باشد.

لوپوس

لوپوس یک بیماری جدی اتوایمیونی (خود ایمنی) است که می تواند با خارش و خشک پوست سر توام باشد، اما همچنین شامل بسیاری علائم دیگر است که شامل آرتریت، حساسیت به نور، زخم های دهانی و درد مفاصل می باشد. بیوپسی پوست می تواند در پیشگیری از ابتلا به لوپوس مفید باشد.

لنفوم

در موارد بسیار نادر، خارش پوست سر می تواند نشانه ای از نوعی لنفوم به نام لنفوم پوستی سلول T باشد. خارش ناشی از لین لنفوم بسیار شدید است و معمولا همراه با بثورات و بزرگ شدن گره های لنفاوی می باشد. این بیماری در مردان بیشتر از زنان شایع است و پس از سنین 50 سالگی ظاهر می شود. بیوپسی پوست و آزمایش خون در تشخیص این بیماری بسیار مفید خواهد بود.

سرطان پوست

باز هم در موارد بسیار نادر، خارش پوست سر می تواند ناشی از حضور ضایعه سرطانی پوست باشد. به طور خاص، ملانوم می تواند منجر به خارش شود، اما همچنین می تواند موجب ایجاد انواع دیگر سرطان در پوست گردد. اگر پوست تان دچار خارش است، توصیه می شود از فرد دیگری درخواست کنید که نگاهی به پوست سرتان بیندازد و ببیند آیا درد یا زخمی روی آن وجود دارد. هر دلیلی که موجب ناراحتی شدید می شود یا طی دو هفته به طور خود به خود برطرف نشود، باید توسط یک متخصص بررسی شود.

در اینجا اطلاعاتی در مورد سرطان پوست وجود دارد که باید بدانید.

امیدواریم از این مطلب، استفاده کامل را برده باشید. نظرات و پیشنهادات خود را در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.

شاد و سلامت باشید.

تحقیق و ترجمه: مینو زرفش

منبع خارجی برای مطالعه بیشتر