هیرسوتیسم(Hirsutism- Hur-soot-iz-um)، شرایطی نا خواسته از رشد زیاد مو با الگوی مردانه در زنان می باشد . در نتیجه هیرسوتیسم موی زیاد و ضخیم و با رندگدانه در مناطقی از بدن که معمولا در آقایان مو دارد رشد می کند مثل صورت، سینه و پشت.
میزان موی بدن شما تا حد زیادی به وسیله ساختار ژنتیکی شما تعیین می شود.هیرسوتیسم از افزایش در هورمون های مردانه (آندروژن ها) به ویژه تستوسترون ناشی می شود . در برخی موارد نیز هیرسوتیسم به دلیل نژاد و یا ویژگی خانوادگی است .
ترکیبی از دارو درمانی و مراقبت های فردی ، درمان موثری برای زنان مبتلا به هیرسوتیسم فراهم می سازد.
جشنواره تخفیف زیبایی و لیزر، دستگاه لیزر مدیواستار (اسکلپیون) 2024
مشاوره رایگان با پزشک، کلیه ایام هفته
برای ورود به پیج اینستاگرام روی لینک مربوطه کلیک کنید
علائم
نشانه اصلی هیرسوتیسم رویش موی ضخیم و رنگدار در نقاطی از بدن که معمولاً مردان مو دارند می باشد. چنانچه هیرسوتیسم ناشی از سطوح افزایش یافته ی هورمون های آندروژن باشد نشانه ها و علائمی دیگری با نام ویریلیزیشن(virilization) تجربه می شود علائم ویریلیزیشن عبارتند از:
• صدای کلفت و بم
• طاسی
• جوش
• کاهش سایز سینه ها
• بزرگی کلیتوریس(عضو کوچک و نعوظی دستگاه تناسلی زن)
علل
در زمان بلوغ، تخمدان یک دختر شروع به تولید ترکیبی از هورمونهای جنسی مردانه و زنانه می کند و این امر سبب می شود در نقاط خاصی از بدن مثل زیر بغل و اطراف آلت تناسلی موها شروع به رشد کنند. رویش غیرطبیعی موهای زائد در زنان (هیرسوتیسم) از میزان بالای آندروژنها و یا حساسیت افزایش یافته فولیکول های مو به این هورمون ها منتج می شود .
در حدود نیمی از زنان دچار هیرسوتیسم خفیف ، سطوح بالایی از آندروژن را در بدنشان دارند . غالباً هیرسوتیسم شدید به دلیل سطوح بالای آندروژن می باشد .
هیرسوتیسم می تواند بنا به دلایل زیر ایجاد شود:
– سندرم تخمدان پلی کیستیک . این سندرم معمول از عدم تعادل در هورمون های جنسی ناشی می شود و منتج به قاعدگی های نامنظم ، چاقی ، ناباروری و وجود کیست هایی در تخمدانها می گردد.
– سندرم کوشینگ . سندرم کوشینگ، زمانی که بدن در معرض افزایش مقدار بالای هورمون کورتیزول باشد اتفاق می افتد .کورتیزول هورمون استروئیدی است که در پاسخ به استرس ترشح می شود. این سندرم زمانی ایجاد میشود که غدد آدرنال – غدد مترشحه هورمون که درست دربالای کلیه ها قرار دارند- مقادیر زیادی کورتیزول بسازند و یا می تواند از مصرف داروهایی مثل پردنیزولون (prednisone) در طی یک دوره زمانی طولانی رخ دهد.
– هیپرپلازی مادرزادی غده آدرنال (Congenital adrenal hyperplasia): این بیماری ارثی به دلیل افزایش تولید غیر طبیعی هورمون های استروئیدی مانند کورتیزول و آندروژن توسط غدد آدرنال توصیف می شود.
– تومورها . به ندرت هیرسوتیسم می تواند به دلیل تومور ترشحی آندروژن در تخمدان ها و یا غدد آدرنال باشد .
– برخی داروها . یکسری از داروها منجر به هیرسوتیسم می شوند . یکی از این داروها دانازول است که به منظور درمان اندومتریوز تجویز می شود .
برخی اوقات ، علت قابل شناسایی وجود ندارد . نمی کند، بدین معنا که هیچ دلیل قابل شناسایی برای نارسایی آنها وجود ندارد . چنین حالتی بیشتر در جمعیت های نژادی خاص مانند زنان مدیترانه ای، خاورمیانه و جنوب آسیا بیشتر دیده می شود .
فاکتور های خطر زا
فاکتورهای متعددی ابتلا و پیشرفت هیرسوتیسم را تحت تاثیر قرار می دهند و عبارتند از :
• سابقه فامیلی . شرایط متعددی که منجر به هیرسوتیسم می شوند ، از جمله هیپرپلازی مادرزادی غده آدرنال و سندرم تخمدان پلی کیستیک، به صورت خانوادگی دیده می شوند .
• نژاد . احتمال ابتلا به هیرسوتیسم ناشناخته در نژاد زنان مدیترانه ای ، خاورمیانه و آسیای جنوبی بیش از سایر نژاد هاست .
عوارض هیرسوتیسم
هیرسوتیسم می تواند از نظرروحی ناراحت کننده باشد . برخی از زنان مبتلا به هیرسوتیسم عزت نفس پایین تری دارند و احساس می کنند حس زن بودن در آنها کمرنگ تر است. هیرسوتیسم خود به تنهایی عوارض جسمانی به همراه ندارد ولیکن چنانچه علت آن عدم تعادل هورمونی باشد عوارضی به همراه خواهد داشت .
در صورتی که شما هیرسوتیسم و پریود نامنظم دارید، ممکن است یک سندرم تخمدان پلی کیستیک، که می تواند باروری شما را با مشکل روبرو کند داشته باشید.زنانی که از داروهایی برای مقابله با هیر سوتیسم استفاده می کنند باید از بارداری اجتناب کنند.
آماده شدن برای ملاقات با پزشک
به احتمال زیاد اول به پزشک خانواده خود و یا یک پزشک عمومی مراجعه می کنیدکه ممکن است او شما را به متخصص اختلالات هورمونی (endocrinologist) یا متخصص پوست ارجاع دهد.
چه اقداماتی که از عهده شما برمی آید:
• اطلاعات شخصی کلیدی خود را یادداشت نماییداز جمله هر نوع تغییری در سیکل قاعدگی و یا روابط جنسی تان . اجازه دهید در صورت افزایش قابل توجه در میل جنسی پزشکتان از آن مطلع باشد .
• لیستی از تمام داروهایی دریافتی تان تهیه کنید از جمله هر نوع کرم ،مکمل و ویتامینی که در گذشته و یا حال حاضر استفاده می کنید . به لیست خود نام تجاری و دوز این داروها وطول مصرفشان را نیز اضافه کنید .
• در صورت امکان یکی از دوستان و یا اعضای خانواده خود را به همراه ببرید. تا اگر چیزی را فراموش کردید آنها بپرسند.
پزشک سوالاتی را از شما خواهد پرسید، مانند:
• چه زمانی برای اولین بار علائم و نشانه های خود را تجربه کردید ؟
• آیا سیکل قاعدگی شما تغییر کرده است و آیا پریود های شما قطع شده است ؟
• آیا دچار افزایش وزن شده اید ؟
• آیا دچار جوش های جدید شده اید ؟
• آیا سایز سینه های شما تغییر کرده است ؟
• آیا دیگران به شما گفته اند که صدایتان تغییر کرده است ؟
• آیا قصد بارداری در آینده نزدیک دارید ؟
تست های تشخیصی
تست های اندازه گیری کننده هورمون های ویژه در خون، از جمله هورمون تستوسترون، در تعیین هیرسوتیسم ناشی از سطوح بالای آندروژن به کار می روند. اگر سطح آندروژن در خون شما بالا باشد دکتر ممکن است اولتراسوند یا سی تی اسکن را برای بررس کیست و تومور در تخمدانها و غدد آدرنال توصیه کند.
درمان
درمان هیرسوتیسم شامل ترکیبی از روشهای مراقبت فردی ، درمان های از بین برنده ی مو و استفاده از دارو می شود .
داروها ممکن است شامل:
1) قرص های ضدبارداری . قرصهای ضدبارداری و یا دیگر داروهای هورمونی ضدبارداری حاوی استروژن و پروژسترون ، از طریق مهار تولید آندروژن منجر به درمان هیرسوتیسم می شوند . داروهای خوراکی ضدبارداری معمول ترین درمان هیرسوتیسم در زنانی هستند که قصد باردار شدن ندارند .
2) ضد آندروژن ها . این نوع از داروها از مسدود شدن آندروژن ها به رسپتورها ممانعت به عمل می آورند . معمول ترین داروی ضد آندروژن مورد استفاده در درمان هیرسوتیسم داروی اسپیرونولاکتون(آلداکتون-Aldactone) می باشد .
3) کرم موضعی . افلورنیتین (وانیکا-Vaniqa) یک کرم تجویزی مخصوص موهای زائد صورت در زنان می باشد . این کرم مستقیماً بر روی ناحیه مورد نظر از پوست صورت زده می شود و کمک به کُند شدن رشد موهای جدید می کند ولیکن منجر به از بین رفتن موهای فعلی و موجود نمی شود .
درمان برای حذف موهای زائد عبارتند از:
♦ الکترولیز . در این نوع درمان ،سوزن کوچکی را وارد هر یک از فولیکول های مو می کنند و از این طریق جریان الکتریکی عبور می دهند تا فولیکول را تجزیه و نهایتاً تخریب کند . نتیجه الکترولیز حذف دائمی موهاست ولیکن فرایند دردناکی محسوب می شود . معمولاً از یکسری کرم های بیحس کننده موضعی به منظور کاهش این درد استفاده می کنند . عوارض جانبی این روش شامل تیره یا روشن شدن نواحی تحت درمان می باشد و به ندرت اسکار یا جای زخم هم باقی می ماند .
♦ لیزردرمانی . در این فرایند اشعه لیزر را از روی پوست عبور می دهند که منجر به ناتوان ساختن فولیکول ها شده و از رشد آنها جلوگیری می کند . روش لیزر درمانی می تواند دردناک و ناراحت کننده باشد ،این روش منجر به قرمزی و تورم می شود . همچنین می تواند منجر به سوختگی و تغییرات رنگ در پوست شما شود .
مراقبت های خانگی
روش های مربوط به مراقبت فردی درجهت از بین بردن موهای زائد بدن عبارتند از :
• استفاده از موچین . این روش به منظور کندن تعداد کمی موی زائد مناسب است ولی در کندن موهای یک قسمت بزرگ کاربردی نیست.
• تراشیدن . یک روش سریع و ارزان است ولی نیاز به تکرار در فاصله های زمانی منظم دارد چراکه تنها مو را از سطح پوست قطع می کند .
• اپیلاسیون . در این روش موم گرم را بر سطحی از پوست دارای موهای زائد می مالند و زمانیکه موم به خوبی چسبید آن را در جهت خلاف رویش موها می کشند و موم موها را از ریشه در می آورد . این روش به سرعت موهای زائد را در یک ناحیه بزرگ پوستی بیرون می آورد ولیکن می تواند منجر به سوزش موقتی ، تحریک و قرمزی پوست شود . موم داغ نیز منجر به سوختگی پوستی می شود .
• محصولات شیمیایی . محصولاتی که در قالب ژل، لوسیون و کرم موجود می باشند و فرد آنها را بر سطح پوست بکار می برد . این قبیل محصولات از طریق شکستن ساختار پروتئینی ساقه ی مو عمل می کنند. برخی افراد به مواد شیمیایی استفاده شده در این محصولات حساسیت نشان می دهند .
• بیلیچ یا سفیدکردن . برخی از زنان به جای حذف موهای زائد ، از روشی استفاده می کنند که بیلیچ کردن نامیده می شود و پیگمان های مو را از بین می برد و درنتیجه مو کمتر قابل رویت می شود . در این روش امکان تحریک پوستی وجود دارد .
پیشگیری
به طور کلی هیرسوتیسم قابل پیشگیری نیست ؛ ولیکن چنانچه شما مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک هستید ، کنترل چاقی و پیشگیری از حساسیت سلولی به انسولین ، شرایطی که سلول ها به مقادیر نرمال انسولین پاسخ نمی دهند ، منتج به سطوح پایین تر آندروژن و در پی آن هیرسوتیسم خفیف تر می شود .
منبع:
بیشترین تخفیف های زیبایی و لیزر در بهترین مراکز تهران و شهرستان ها
اینجا کلیک کنید