همه چیز درباره مورد مصرف، نحوه مصرف و عوارض جانبی پردنیزولون

پردنیزولون، شکل مصنوعی یک ترکیب طبیعی (هورمون کورتیکواستروئید) است که توسط غده آدرنال تولید می شود. این دارو برای درمان بیماری هایی مانند آرتریت، مشکلات خونی، اختلالات دستگاه ایمنی، مشکلات پوست و چشم، مشکلات تنفسی، سرطان و آلرژی شدید استفاده می شود. پردنیزولون، پاسخ دستگاه ایمنی بدن به بیماری های مختلف را کاهش می دهد تا بدین وسیله علائمی چون درد، تورم و واکنش های آلرژیک را کاهش دهد.

نحوه مصرف پردنیزولون

در صورت شکل محلول این دارو، آن را به صورت خوراکی، و به منظور جلوگیری از ناراحتی به همراه شیر یا آب مصرف کنید. این دارو را با استفاده از قاشق یا ابزار اندازه گیری مخصوص خودش مصرف کنید و از به کار گیری قاشق های خانگی خودداری کنید؛ زیرا معمولا اندازه دقیقی ندارند.

پردنیزولون در برندها و اشکال مایع مختلفی وجود دارد. برای هر محصول، دستورالعمل میزان مصرف دارو را به دقت مطالعه کنید، زیرا میزان پردنیزولون ممکن است در محصولات مختلف، متفاوت باشد. همچنین به بخش موارد احتیاطی دارو نیز مراجعه کنید.

برنامه مصرف را به دقت دنبال کنید. میزان مصرف این دارو به وزن، وضعیت پزشکی و پاسخ به درمان شما بستگی دارد. پزشک تان ممکن است مصرف پردنیزولون 1 تا 4 بار در روز به شما توصیه کند یا تنها بخواهد یک بار در روز مصرف کنید. جهت کمک به یادآوری، می توانید از تقویم یا ریمایندر نیز استفاده کنید.

بسیار حائز اهمیت است که مصرف این دارو را تا پایان دوره درمان ادامه دهید؛ حتی اگر احساس بهبودی داشته باشید. توقف زود هنگام دارو ممکن است منجر به بازگشت بیماری شود.

اگر پردنیزولون را به طور منظم، برای مدت طولانی یا در دوزهای بالا مصرف کرده اید، ممکن است در صورت توقف دارو به طور ناگهانی، علائم ترک در شما ایجاد شود. برای جلوگیری از بروز این نشانه ها (از قبیل ضعف، کاهش وزن، تهوع، درد عضلانی، سردرد، خستگی، سرگیجه)، ممکن است پزشک، میزان مصرف تان را به تدریج کاهش دهد. برای جزئیات بیشتر با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید و هر زمان که واکنش های ترک را تجربه کردید، فورا ان را گزارش دهید. همچنین به بخش موارد احتیاطی مراجعه کنید.

چنانچه وضعیت تان بهبود نیافت یا بدتر شد فورا به پزشک خود اطلاع دهید.

عوارض جانبی پردنیزولون

در طول مصرف این دارو ممکن است تهوع، سوزش سر دل، سردرد، سرگیجه، تغییرات دوره قاعدگی، کم خوابی، افزایش تعریق یا آکنه رخ دهد. اگر هر یک از این اثرات همچنان ادامه داشت یا بدتر شد، به سرعت به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.

به یاد داشته باشید که پزشک این گونه صلاح دیده که مزایای مصرف این دارو بر عوارض جانبی آن مقدم تر است. بسیاری از افرادی که این دارو را مصرف کرده اند، عوارض جانبی جدی گزارش نداده اند.

از آنجا که این دارو با تضعیف دستگاه ایمنی بدن کار می کند، ممکن است توانایی شما برای مقابله با عفونت ها را کاهش دهد. این امر ممکن است احتمال بروز یک عفونت جدی (به ندرت کشنده) و یا هر گونه عفونت را در شما افزایش دهد. در صورتی که علائم عفونت (مانند سرفه، گلو درد، تب و لرز) دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. استفاده از این دارو برای دوره های طولانی و یا به صورت مکرر ممکن است موجب ترشحات دهانی یا عفونت مخمری شود. اگر لکه های سفید در دهان یا تغییراتی در ترشحات واژن مشاهده کردید با پزشک خود مشورت کنید.

این دارو در موارد نادر ممکن است قند خون شما را افزایش دهد که این امر می تواند موجب ایجاد یا تشدید دیابت شود. در صورت بروز علائم قند خون بالا مانند افزایش تشنگی یا ادرار، به پزشک خود اطلاع دهید. اگر دیابت دارید، به طور منظم قند خون خود را کنترل کنید و نتایج را با پزشک خود به اشتراک بگذارید. پزشک ممکن است در صورت لزوم برای تان داروهای دیابت، برنامه ورزشی یا رژیم غذایی تجویز کند.

اگر هر کدام از این عوارض جانبی غیر معمول اما جدی در شما بروز پیدا کرد، به پزشک خود اطلاع دهید: خستگی غیرمعمول، تورم مچ پا یا پا، افزایش غیر معمول وزن، مشکلات بینایی، خونریزی یا کبودی آسان، پف کردن صورت، رشد غیر طبیعی مو، تغییرات ذهنی یا خلقی (مانند افسردگی، نوسانات خلقی، تحریک)، ضعف یا درد عضلانی، ضخیم شدن پوست، کند شدن روند بهبودی زخم، درد استخوان.

این دارو به ندرت ممکن است موجب خونریزی جدی (به ندرت کشنده) از معده یا روده شود. اگر متوجه یکی از عوارض جانبی بعید، اما جدی شدید، فورا با دکتر خود مشورت کنید: مدفوع سیاه یل خونی، استفراغ موادی که شبیه دانه های قهوه به نظر می رسد، درد مداوم شکم یا معده.

اگر عوارض جانبی بسیار جدی دارید، از جمله: تشنج و درد قفسه سینه فورا به فوریت های پزشکی مراجعه کنید.

احتمال بروز واکنش های آلرژیک به این دارو بسیار کم است، اما در صورت بروز باید حتما به دنبال فوریت های پزشکی باشید. علائم واکنش های آلرژیک عبارتند از: خارش، بثورات پوستی، تورم (به ویژه بر روی صورت، زبان یا گلو)، سرگیجه شدید، تنفس سخت و مشکل شدید.

در اینجا فهرست کاملی از عوارض جانبی احتمالی استفاده از قرص آلبندازول عنوان نشده است. در صورتی که متوجه علائمی دیگری شدید که در این مطلب قید نشده، آن را نیز با داروساز یا پزشک خود در میان بگذارید.

موارد احتیاطی

در صورتی که به این دارو حساسیت دارویی دارید، پیش از مصرف پردنیزولون، موضوع را با داروساز یا پزشک مربوطه در میان بگذارید. این دارو ممکن است حاوی ترکیبات غیر فعالی مانند سویا و پارابن باشد که در شما ایجاد حساسیت یا سایر مشکلات کند. برخی از افرادی که به مصرف بادام زمینی حساسیت دارند، ممکن است به سویا نیز حساسیت نشان دهند. در این خصوص می توانید با یک پرشک داروساز مشورت کنید.

قبل از مصرف پردنیزولون، پزشک یا داروساز خود را از سوابق پزشکی تان به ویژه این موارد مطلع سازید: بیماری های چشم (مانند آب مروارید، گلوکوم)، مشکلات قلب (مانند نارسایی قلبی، اخیرا حمله قلبی)، فشار خون بالا، بیماری کبد، بیماری کلیوی، مشکلات تیروئید، دیابت، مشکلات معده یا روده (مانند دیورتیکولیت، زخم)، مشکلات استخوان (پوکی استخوان)، بیماری های عفونی جاری یا گذشته (مانند سل، آزمایش مثبت سل، هرپس، قارچ)، مشکلات خونریزی، لخته شدن خون، شرایط ذهنی یا روانی (مانند روانپریشی، اضطراب، افسردگی)، کمبود املاح در خون (مانند پتاسیم یا کلسیم کم)، تشنج.

مصرف پردنیزولون ممکن است سبب ایجاد سرگیجه در شما گردد. مصرف الکل یا ماری جوانا می تواند به خواب آلودگی تان بیفزاید. در طول مصرف این دارو از رانندگی یا کار با ماشین آلات سنگین اجتناب کنید. از مصرف نوشیدنی های الکلی خودداری کنید و در صورت مصرف ماری جوانا با پزشک تان مشورت نمایید.

این دارو ممکن است منجر به خونریزی معده شود. از آنجایی که نوشیدن الکل موجب افزایش خطر ابتلا به مشکلات معده می شود، در هنگام استفاده از این دارو، مصرف نوشیدنی های الکلی را محدود سازید. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.

قبل از انجام هر گونه جراحی، مصرف این دارو و سایر داروها (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) را به جراح یا دندانپزشک خود اطلاع دهید.

این دارو ممکن است حاوی قند یا آسپارتام باشد. چنانچه به فنیل کتونوری (یک نقص متابولیکی مادرزادی نادر)، دیابت، وابستگی به الکل، بیماری کبد یا هر وضعیت دیگری مبتلا هستید که نیاز به محدود کردن یا اجتناب از مصرف آسپارتام (یا فنیل آلانین) در رژیم غذایی تان را دارد، در مورد استفاده از این دارو با آسودگی خیال، از پزشک یا داروساز خود مشورت بگیرید.

مصرف داروهای کورتیکواستروئید برای مدت زمان طولانی می تواند پاسخ بدن شما به استرس فیزیکی را دشوار سازد. بنابراین، قبل از عمل جراحی یا درمان اضطراری، یا در صورتی که به یک بیماری جدی یا آسیب جدی مبتلا هستید، به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید که شما از این دارو استفاده می کنید یا طی 12 ماه گذشته از این دارو استفاده کرده اید. اگر دچار خستگی غیرمعمول یا شدید و کاهش وزن شدید، به پزشک خود اطلاع دهید. چنانچه برای مدت طولانی از این دارو استفاده می کنید، از یک کارت هشدار یا دستبند شناسایی پزشکی استفاده کنید تا نشان دهنده مصرف این دارو در شما باشد.

این دارو ممکن است علائم عفونت را پنهان کند. این وضعیت می تواند سبب افزایش احتمال ابتلا به عفونت در شما شود یا عفونت های جاری را بدتر کند. بنابراین، جهت پیشگیری از گسترش عفونت، دست های خود را به خوبی بشویید. از تماس با افرادی که دارای عفونت هایی هستند که ممکن است به دیگران (مانند آبله مرغان، سرخک، آنفلوآنزا) انتقال یابد، اجتناب کنید. اگر در معرض عفونت قرار گرفتید، برای جزئیات بیشتر، با پزشک خود مشورت کنید.

پردنیزولون ممکن است عملکرد واکسن ها را مختل سازد. در هنگام استفاده از این دارو، از انجام واکسیناسیون خودداری کنید، مگر این که پزشک دستور این کار را داده باشد. از تماس با افرادی که به تازگی واکسن زنده دریافت کرده اند (مانند واکسن آنفلوانزای فصلی) اجتناب کنید.

در صورت طولانی شدن مصرف این دارو ممکن است رشد کودک کند شود. برای جزئیات بیشتر با پزشک یا داروساز مشورت کنید. به طور منظم به پزشک مراجعه کنید تا بتواند رشد و قد کودک شما را بررسی کند.

سالمندان ممکن است نسبت به اثرات این دارو، به ویژه خونریزی معده، حساسیت بیشتری باشند.

مصرف این دارو در دوران بارداری به هیچ وجه توصیه نمی شود. زیرا ممکن است به جنین آسیب وارد سازد. چنانچه باردار هستید یا تصور می کنید باردار شده اید با پزشک تان مشورت کنید.

از آن جایی که ممکن است استفاده از پردنیزولون در دوران شیردهی سبب انتقال دارو به شیرتان شود نیز قبل از مصرف آن با پزشک تان مشورت کنید.

تحقیق و ترجمه: مینو زرفش

منبع خارجی برای مطالعه بیشتر